Παρασκευή 22 Δεκεμβρίου 2017

Γιάννης Γιαλαμάς (Όταν η Αστρολογία στην Ελλάδα σοβαρεύει όσο ποτέ!!)

ΜΠΗΚΕ Ο ΚΡΟΝΟΣ ΣΤΟΝ ΑΙΓΟΚΕΡΩ,
στις 20/12 και ώρα Ελλάδος 06:48΄:42΄΄!! Γιατί θαυμαστικό; Όχι επειδη συμβαίνει αυτό το αστρολογικό γεγονός ύστερα από ~29.5 χρόνια (η προηγούμενη είσοδος ήταν στις 14/2/1988), αλλά επειδή η είσοδός του (χρονικά) συμπίπτει σχεδόν με το χειμερινό ηλιοστάσιο, το οποίο φέτος είναι στις 21/12 και ώρα Ελλάδος 18:27΄:52΄΄, με άλλα λόγια η είσοδος του Κρόνου απέχει μόλις 1.5 ημέρα από εκείνη του Ηλίου στο ίδιο ζώδιο! Σπάνιο φαινόμενο και πολύ συμβολικό θα΄λεγα: Η μεγαλύτερη νύκτα, η μεγαλύτερη ‘σκοτεινιά’ και η έναρξη του αστρονομικού χειμώνα στο βόρειο ημισφαίριο της Γης συμπίπτει με την είσοδο του αρχέτυπου του σκότους και της ψύξης τον ...Κρόνο! Γιατί το αποκαλούμε ‘ηλιοστάσιο΄; Επειδή, όπως υποδηλώνει ο όρος, ο Ήλιος ‘σταματάει’ να μικραίνει την ημέρα και η ‘στάση΄αυτή διαρκεί περίπου 3 ημέρες. Μετά τις 3 ημέρες (την 25η) η κάθε επόμενη ημέρα αρχίζει να ‘κερδίζει’ από ~2΄ (στα δικά μας γεωγραφικά πλάτη). Γι΄αυτό γεμίζει λαμπόνια το βόρειο ημισφαίριο, γι΄αυτό και τοποθετήθηκε η γέννηση του Ιησού σ΄αυτήν την ημερομηνία. Η επιλογή δεν ήταν τυχαία: την πρωτο-υιοθέτησε ο Μέγας Κωνσταντίνος το 336 και την επισημοποίησε με 'παπική βούλα’ ο Ιούλιος Α΄, ο οποίος υπηρέτησε ως Επίσκοπος της Ρώμης μεταξύ 337 και 352. Κατά τα θρυλούμενα, o Αρχάγγελος Γαβριήλ ανακοινώνει στην Μυριάμ (Μαρία) τον ερχομόνο του Ιησού (...και εισελθών ο άγγελος προς αυτήν είπε Χαίρε, κεχαριτωμένη ο Κύριος μετά σού ευλογημένη σύ εν γυναιξίν.). Η Χριστιανική Παράδοση θέλει αυτή η χαρμόσυνη αγγελία-είδηση, ( ευ + αγγέλω) να έγινε στις 25 Μαρτίου (εξ΄ου και ο εορτασμός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου). Συνεπώς αφού αναγγέλθηκε στις 25 Μαρτίου, είναι λογικό να συμπεράνει κανείς ότι η Γέννηση του Ιησού θα ήταν 9 μήνες αργότερα (25 Δεκεμβρίου), αν και πουθενά δεν περιγράφεται ρητά ποιά ήταν η πραγματική ημερομηνία γεννήσεως. Ήταν όμως πολύ βολικό να τοποθετηθεί κατά την περίοδο του ηλιοστασίου, διότι στις προχριστιανικές εποχές, η κραταιά Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία (είχε ήδη κατακτήσει την Ιουδαία από τον 1ο π.Χ. αιώνα), γιόρταζε 2 σημαντικές γιορτές: τα ‘Saturnalia’ (=’Κρόνια’) και το ‘Dies Natalis Solis Invicti’ (=’Γέννηση του Αήττητου Ηλίου’), ο οποίος είχε συνδεθεί με την λατρεία του Μίθρα, διότι ήταν μια ηλιακή θεότητα. Προσέξτε την σημειολογία: ‘Saturnalia’ & ‘Dies Natalis Solis Invicti’, με άλλα λόγια Κρόνος + Ήλιος και όπως είδαμε παραπάνω, φέτος, ο Κρόνος και ο Ήλιος ‘ζευγαρωμένοι’ μπαίνουν στο ζώδιο του Αιγόκερω! Βαθύς ο συμβολισμός, βαθείς και οι θρύλοι που συνοδεύουν αυτήν την επίμαχη ημερομηνία του έτους. Οι κατοικίες του Κρόνου είναι δύο: η νυκτερινή του στον Αιγόκερω και η ημερινή στον Υδροχόο, τα δύο ζώδια που βλέπουν αντικριστά τα δύο ζώδια των Φωστήρων (Σελήνης & Ηλίου), του Καρκίνου και Λέοντα αντίστοιχα. Βλέπουμε λοιπόν πως ο Κρόνος ‘κυβερνά’ τα δύο πιο χειμερινά (=ψυχρά) ζώδια, ενώ οι Φωστήρες τα δύο πιο θερινά (=θερμά). Εκ φύσεως λοιπόν ο Κρόνος αντιτίθεται στην θέρμη, δηλαδή στη Ζωή. Συμβολίζει το Γήρας, το Σκεύρωμα, τον Θάνατο, την Φθορά, το Νεκρικό, το Μακάβριο, την Συστολή, την Απάθεια, το Γκρίζο, το Κατεψυγμένο, την Συντήρηση, την Μελαγχολία, την Ντροπή, την Ανασφάλεια, τον Φόβο, ιδιότητες που γεννούν την ανάγκη για Έλεγχο, για Τάξη, για Οργάνωση και Πειθαρχία. Πρόκειται για μια par excellence ιδεοψυχαναγκαστική ενέργεια. Δεν έχετε παρά να ρωτήστε εκείνους που έχουν πολύ ισχυρούς Κρόνους ή σημαίνοντες πλανήτες στον Αιγόκερω και σε περίοπτη θέση, πόσο συνθλίβονται από αυτόν τον Γκεσταμπίτη Άρχοντα στις παγερές παρυφές του ορατού δια γυμνού οφθαλμού ηλιακού μας συστήματος! ‘Έστι δίκης οφθαλμός ος τα πανθ΄ορά’ έλεγαν οι Αρχαίοι Έλληνες και αυτός ο Οφθαλμός της Δίκης είναι ο ίδιος ο Κρόνος, ο οποίος εκδηλώνεται με δύο διαφορετικούς τρόπους, ανάλογα την κατοικία του. Η ψυχρή (ή ορθότερα παγερή) πλευρά του πλανήτη ενισχύεται στην νυκτερινή του κατοικία, δηλαδή στον Αιγόκερω, διότι τη νύκτα οι θερμοκρασίες είναι πάντα χαμηλότερες απ΄ότι την ημέρα, ενώ αντίθετα, μειώνεται στην ημερινή του κατοικία, διότι η ημέρα μετριάζει την ‘ψύξη’ του. Αυτή είναι η βαθιά φιλοσοφημένη και συμβολική θεωρία της Αιρέσεως στην Ελληνιστική αστρολογία την οποία αγνοεί η σύγχρονη εκδοχή της, σύμφωνα με την οποία η εγγενής κακεργεσία του Κρόνου μετριάζεται όταν περνά στην ημερινή του κατοικία, αλλά βαραίνει στην νυκτερινή του κατοικία. Ως εκπρόσωπος των δυσκολιών και κακουχιών της ζωής, ο Κρόνος είναι ο Αμερόληπτος και Ανελέητος Κριτής, διότι στην Κρίση δεν χωρούν παιδιαρίσματα, συναισθηματισμοί και μελοδράματα. Η ασυγκίνητη φύση του τον αφήνει παγερά αδιάφορο. Είναι η ίδια η Ευθύνη, το Καθήκον, η Ωριμότητα και η Σοφία ενσαρκωμένη και αυτά δεν μαθαίνονται στα θρανία, τις πολυθρόνες ή τα σαλόνια, αλλά από την ίδια τη ζωή και αυτό είναι το τίμημά της. Ό,τι σπείρεις θα θερίσεις’ είναι το μότο του, η ανταποδοτική δικαιοσύνη ή αν θέλετε με πιο επιστημονικό όρο ‘για κάθε δράση υπάρχει και μια αντίδραση, είναι η θεμελιώδης σχέση αιτίας και αιτατού. Στην νυκτερινή του κατοικία είναι λοιπόν πιο βαρύς, πιο σκοτεινός, πιο δυσκίνητος και πιο μελαγχολικός. Πιο στωικός, πιο κυνικός, πιο ανταποδοτικός, πιο αυστηρός και πιο πονεμένος, διότι η νύκτα είναι το βασίλειο της Κυράς του Ψυχισμού, των συγκινήσεων, των συναισθημάτων, του αισθήματος του ανήκειν, της Σελήνης. Στην νυκτερινή του κατοικία, η Ψυχή είναι πιο πονεμένη, όσο κι αν δείχνει εξωτερικά το αντίθετο, διότι ο Κρόνος έχει απίστευτη την ικανότητα να καμουφλάρεται, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν επιτρέπει με κανέναν τρόπο να εκτεθεί η ευαισθησία του, μια λειτουργία που δεν μπορεί να κατανοήσει, διότι είναι αποκομμένος απ΄αυτήν. Είναι εντελώς Gothic, αρέσκεται στο σκοτάδι, στο ψύχος, διότι ζώντας μες την ερημίτικη μοναξιά του και μακριά από τα αδιάκριτα μάτια, ζει αναιμικά μες το ‘γήρας’ του, ανεξαρτήτως ηλικίας. Διότι οι Κρόνιοι άνθρωποι νιώθουν (όσο μπορούν να ‘νιώσουν’) γερασμένοι από παιδιά ακόμη, αισθάνονται ότι είναι ‘αρχαίοι΄, ότι σα να έχουν ζήσει πάρα πολλές ζωές, νιώθουν ότι κουβαλούν ένα ανεξήγητο χρονικό φορτίο το οποίο ξεπερνά τα στενά όρια των κινήσεων των δεικτών του ρολογιού ή των χρόνων που ζουν σ΄αυτόν τον κόσμο. Ο Κρόνος λοιπόν στον Αιγόκερω φέρει μαζί του τα παραπάνω αιτήματα και το πως και με ποιόν τρόπο θα ανταποκριθεί ο άνθρωπος θα εξαρτηθεί από την κατάσταση και συνεπώς την αντίδραση του προσωπικού ωροσκοπίου έκαστου. Από εκεί, θα ΄στείλει’ για τα επόμενα ~2.5 χρόνια ένα ανώτερο τετράγωνο στον Κριό, μια αντίθεση στον Καρκίνο και ένα κατώτερο τετράγωνο στον Ζυγό, τα ζώδια τα οποία θα κληθούν να εισέλθουν και να απολογηθούν για τα πεπραγμένα τους στην Δικαστική Αίθουσα του Εισαγγελέως Κυρίου Χρόνου (=Κρόνου).

Ο Γιάννης Γιαλαμάς παραδίδει μαθήματα Ελληνιστικής Αστρολογίας στη σχολή της Εναλλακτικής Παιδείας, Σάμου 4, Σταθμός Μετρό Μεταξουργείο. Τηλ 2111848099

Λίγο από Αθλητική Αστρολογία.....

           "Μια φορά κι έναν καιρό ήταν μια πριγκίπισσα της Αραβίας. Ήταν πανέμορφη, σαν τη νύχτα της ερήμου, γενναιόδωρη σαν σύννεφο που δίνει όλον τον εαυτό του για να ευλογήσει την ξερή γη, πλουσιότερη κι από την πιο παραμυθένια βασίλισσα  που άκουσες ποτέ. Μια μέρα καθώς ατένιζε από το παράθυρο του παλατιού της, τα μάτια της έπεσαν πάνω σε έναν νεαρό, να ασκεί το επάγγελμα του πορτοφολά μέσα στα πλήθη του παζαριού.  Είδε, τα ευκίνητα δάχτυλά του να βουτούν πότε εδώ και πότε εκεί και ποτέ δεν εμφανιζόταν χωρίς ένα λάφυρο στο χέρι.  Η πριγκίπισσα χτύπησε τα δάχτυλά της. Με την ταχύτητα της σκέψης ο αρχηγός της φρουράς εμφανίστηκε πλάι της. Του έδειξε τον κλέφτη και λίγες στιγμές αργότερα τον έβλεπε να τον φέρνουν σηκωτό μέσα στο παλάτι.
 Οι φρουροί τον πέταξαν στο πάτωμα μπροστά της. Ο δήμιος χάιδεψε τη λεπίδα του με την προσδοκία να αναλάβει εργασία. Αλλά όχι.. Το αγόρι την κοίταξε μέσα στα μάτια, κι από εκείνη τη στιγμή αυτή δεν ήταν μια πριγκίπισσα αλλά η σκλάβα του.  Διέταξε το φρουρό να φύγει και παρακάλεσε το παλικάρι να την παντρευτεί. Φυσικά, αυτός αμέσως δέχτηκε.
         Τον έντυσαν μέσα στα ομορφότερα μετάξια ενώ ο γάμος ετοιμαζόταν. Στα χωριστά τους διαμερίσματα αυτός ονειρεύθηκε την ομορφιά της και αυτή να τον λούζει με όλα τα πλούτη του βασιλείου της.  Κι όμως τη νύχτα του γάμου τους, προτού τα χείλη του αγγίξουν το δισκοπότηρο της ομορφιάς της, μέσα από το παράθυρο, το σεληνόφως φώτισε το βραχιόλι της πάνω στο τραπεζάκι του νυμφώνα. Το πράσινο του σμαραγδιού, το βαθύ κόκκινο του ρουμπινιού, και η κρύα φωτιά του διαμαντιού άστραψαν στο μάτι του μέσα στη νύχτα. Είχε την ομορφότερη των γυναικών να τον περιμένει, με τα μάτια κλειστά στο γαμήλιο κρεββάτι - κι όμως τα μάτια του πάρθηκαν απο το στραφτάλισμα των κοσμημάτων. Με ένα σύντομο φιλί κι ένα αντίο πάνω από το φρύδι, της βούτηξε το βραχιόλι, το έχωσε στην τσέπη του, πήδηξε απο το παράθυρο κι άρχισε να τρέχει μέσα στη νύχτα.
         Το άλλο πρωι η πριγκίπισσα, στην οποία όταν γεννήθηκε τα καλά πνεύματα της υποσχεθήκαν μόνο ευτυχία, ξύπνησε με έναν καλύτερο, αφοσιωμένο σύζυγο στο πλευρό της, τον οποίο γέμισε με τα πλούτη και την ομορφιά της. Το παλικάρι, ξερό και διψασμένο από την φρενήρη απόδρασή του κατέληξε σε μια ταβέρνα στο δρόμο. Ξαναμμένος με τα νέα πλούτη του, παρήγγειλε σαμπάνια. Σε αυτό το χάνι όμως ήταν τόσο σπάνια μια τέτοια παραγγελία που ο ταβερνιάρης ζήτησε να δει τα λεφτά του. Το αγόρι έβαλε το χέρι στην τσέπη του και δεν βρήκε τίποτε άλλο από ενα ξερόκλαδο αμπελιού, του οποίου τα σταφύλια μαραμένα από έλλειψη φροντίδας έγιναν σκόνη μπρος στα μάτια του.."

Το βιβλίο αφορά όσους αγαπούν την πριγκίπισσα πραγματικά..

Τρίτη 17 Οκτωβρίου 2017

C.S.Lewis, The Discarded Image (Απόσπασμα)

Πέρα απο την κίνηση, οι σφαίρες διαβιβάζουν (προς τη Γή) αυτό που λέμε Επιρροές - το κεντρικό θέμα στην Αστρολογία. Η αστρολογία δεν ειναι ειδικά μεσαιωνική. Ο Μεσαίωνας κληρονόμησε αυτήν από την αρχαιότητα, και την κληροδότησε στην Αναγέννηση. Ο ισχυρισμός ότι η μεσαιωνική Εκκλησία φοβάται αυτόν τον κλάδο συχνά λαμβάνεται με μια έννοια που την κάνει αναληθή. Οι ορθόδοξοι θεολόγοι θα μπορούσαν να αποδεχτούν την θεωρία ότι οι πλανήτες είχαν μια επιρροή σε γεγονότα και στην ψυχολογία, και ακόμη περισσότερο σε φυτά και μέταλλα. Η Εκκλησία δεν πολέμησε αυτό. Πολέμησε εναντίον τριών από τις παραβιάσεις:
(1) Ενάντια στην επικερδή και πολιτικά αντιπαθή πρακτική των αστρολογικά αιτιολογημένων προβλέψεων.
(2)Ενάντια στην αστρολογική αιτιοκρατία. Το δόγμα των επιρροών θα μπορούσε να φτάσει μέχρι τον αποκλεισμό της ελεύθερης βούλησης. Ενάντια σε αυτήν την  αιτιοκρατία, όπως τελευταία ενάντια σε άλλες μορφές αιτιοκρατίας, η θεολογία είχε την υποχρέωση να αμυνθεί. Ο Ακινάτης απαντά επί του θέματος ξεκάθαρα. Απο φυσικής πλευράς η επιρροή των σφαιρών είναι αναμφισβήτητη. Τα ουράνια σώματα επηρεάζουν τα γήινα σώματα, συμπεριλαμβανομένων και των ανθρωπων. Και επιδρώντας στα σώματά μας μπορούν, αλλά δεν συμβαινει αναγκαία, να επηρεάζουν το λογικό και τη θέλησή μας. Μπορούν,εξαιτίας των δικών μας υψηλών ικανοτήτων να λάβουν κάτι (accipiunt) από τις κατώτερές μας. Δεν χρειάζονται, επειδή κάθε μεταβολή της δικιάς μας ευφάνταστης δυναμης παρήγχθει με αυτόν τον τρόπο, οχι σαν αναγκαιότητα, αλλά μόνο σαν ροπή, να δρα με τον ένα τρόπο ή τον άλλο. Η ροπή μπορεί να εμποδιστεί, έτσι και ο σοφός μπορεί να εξουσιάσει τα άστρα. Έτσι, σαν αναλογιστική πρόβλεψη, οι αστρολογικές προβλέψεις για τη συμπεριφορά μεγάλων μαζών ανθρώπων συχνά επαληθεύονται.
(3) Ενάντια σε πρακτικές  που μοιάζουν να ενθαρρύνουν στην λατρεία των πλανητών - τελικά υπήρξαν οι σκληρότεροι από όλους τους παγανιστικούς θεούς. O M. Αλβέρτος δίνει τους κανόνες για την έννομη και την παράνομη χρήση των πλανητών στην γεωργία. Aν θάψετε στο χωράφι σας ένα πιάτο με το χαρακτήρα ή το ιδεόγραμμα ενος πλανήτη είναι επιτρεπτό. Να χρησιμοποιείτε με αυτό επικλήσεις ή κατάρες δέν είναι. (Speculum Astronomiae,x)

(Από το βιβλίο του C.S.Lewis, Τhe Discarded Image, 1964, Cambridge University Press, p. 103-104)

Πέμπτη 12 Οκτωβρίου 2017

Δέος..

Σώζειν τά φαινόμενα

Ο Μιχάλης Λάμπρου είναι καθηγητής μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. 
ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ Astronomicon Caesareum του Petrus Apianus (1495-1552), η κίνηση του πλανήτη Άρη σύμφωνα με το πτολεμαϊκό σύστημα.

Η «φράση σώζειν τα φαινόμενα» και οι παραλλαγές της αποδίδονται σύμφωνα με την παράδοση στον μεγάλο φιλόσοφο Πλάτωνα, ο οποίος υποδείκνυε να ερμηνεύονται οι τροχιές των πλανητών με βάση το αξίωμα ότι η μόνη επιτρεπτή κίνηση στον ουρανό είναι η ομαλή κυκλική. Η αρχαιότερη σχετική πηγή μας είναι αρκετά μεταγενέστερη· πρόκειται για ένα υπόμνημα του Σιμπλικίου (6ος αι. μ.Χ.) στο Περί Ουρανον του Αριστοτέλη.
Ο Σιμπλίκιος, όπως αναφέρει ο ίδιος, πήρε τούτη την πληροφορία από τον Αλέξανδρο Αφροδισιέα, ο οποίος την άντλησε από το δάσκαλο του, τον αστρονόμο Σωσιγένη, και εκείνος από τη χαμένη σήμερα Ιστορία της Αστρονομίας του Εύδημου, μαθητή του Αριστοτέλη. Σύμφωνα με τον Σιμπλίκιο, λοιπόν, ο Πλάτων διατύπωσε την αρχή ότι η κίνηση των ουράνιων σωμάτων είναι κυκλική, ομαλή και τεταγμένη (δηλαδή προς την ίδια κατεύθυνση). Γι' αυτό έθετε στους μαθηματικούς το εξής πρόβλημα: «Τίνων υποτεθέντων δι' ομαλών και εγκυκλίων και τεταγμένων κινήσεων δυνήσεται διασωθήναι τα περί τους πλανωμένους φαινόμενα;».
Υπάρχουν πολλά ανάλογα χωρία στον ίδιο συγγραφέα. Λόγου χάρη, σε κάποιο άλλο σημείο του κειμένου μας πληροφορεί ότι με τις παραπάνω κινήσεις «οι τε παλαιοί αστρονόμοι και οι μεταγενέστεροι σώζουσι τα φαινόμενα». Παρόμοια χωρία, άλλωστε, βρίσκουμε στο «Περί των κατά το μαθηματικόν χρησίμων εις την Πλάτωνος ανάγνωσιν» του Θεωνά του Σμυρναίου (2ος αι. μ.Χ.) και στην «Επιτομή της Ποσειδωνίου Μετεωρολογικών εξηγήσεως» του Γέμινου (1ος αι. π.Χ.).
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Τον 6ο και 5ο αιώνα π.Χ., στην αρχαία Ελλάδα οι αστρονόμοι διαπίστωσαν ότι τα αστρονομικά φαινόμενα διέπονται από φυσικές και όχι από υπερφυσικές ή μυθολογικές αιτίες, όπως πίστευαν οι αστρονόμοι άλλων πολιτισμών. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να ξεκινήσει η λεγόμενη σήμερα επιστημονική αστρονομία. Συγκεκριμένα, διατυπώθηκαν γενικές αρχές οι οποίες συστηματοποιούσαν τα εμπειρικά δεδομένα των παρατηρήσεων του ουρανού, και επικράτησε η αντίληψη ότι τα φαινόμενα επιδέχονται λογική επεξεργασία και ερμηνεία. Για παράδειγμα, ο Αναξίμανδρος και ο Φιλόλαος είχαν διατυπώσει προοδευτικές και καινοτόμες για την εποχή τους αστρονομικές θεωρίες. Αυτές ωστόσο είχαν μειονεκτήματα: το κυριότερο, ακολουθούσαν την παρατηρησιακή αστρονομία και δεν περιέγραφαν με ακρίβεια τις κινήσεις των πλανητών. Με άλλα λόγια, δεν διέθεταν τη μαθηματική επίνοια η οποία θα καθιστούσε τους νόμους που διέπουν τις τροχιές των ουράνιων σωμάτων προσιτούς σε υπολογισμούς και επεξεργασία. Ειδικότερα, υπήρχε η ανάγκη να ερμηνευτεί η δυσαρμονία που παρουσίαζε στο αρχαίο κοσμοείδωλο η φαινομενική τροχιά των πλανητών, εμφανέστερη στον Ερμή και την Αφροδίτη, η οποία δεν ακολουθεί πάντα την από δυσμάς προς ανατολάς πορεία αλλά παρουσιάζει στάσεις και αναδρομήσεις.
Τον 4ο αιώνα π.Χ., η επανάσταση συνεχίζεται με τον Πλάτωνα. Αυτός, στο βιβλίο VII της Πολιτείας κατατάσσει την αστρονομία στις μαθηματικές επιστήμες, μαζί με την αριθμητική, τη γεωμετρία και την αρμονική. Η κύρια συμβολή του συνίστατο στο ότι διατύπωσε το είδος των εξηγήσεων στις οποίες πρέπει να βασίζονται οι περιγραφές των ουράνιων φαινομένων —στις μαθηματικές—και ότι παρότρυνε τους αστρονόμους να μελετήσουν τις κινήσεις των ουράνιων σωμάτων.
Η επιρροή του υπήρξε καταλυτική. Για τους μετέπειτα αστρονόμους, ιδίως της ελληνιστικής εποχής, η επιταγή του Πλάτωνα συμπλήρωνε (και, για ορισμένους μελετητές, ερχόταν σε σύγκρουση με) την αριστοτελική άποψη περί επιστήμης. Ο Σταγιρίτης έθετε ως στόχο την αναζήτηση των αιτίων, δηλαδή των πρώτων αρχών, ως μόνη εξήγηση των επιμέρους ουράνιων φαινομένων. Αντίθετα, η μαθηματική θεώρηση δεν ενδιαφερόταν αποκλειστικά για τα πρωταρχικά αίτια, αλλά αναζητούσε και τις κανονικότητες στο ανεπεξέργαστο υλικό. Εξάλλου, οι μετέπειτα δοξογράφοι αποκάλεσαν «πλατωνικούς» τους σπουδαιότερους κατοπινούς αστρονόμους —για να δείξουν, προφανώς, ότι συμφωνούσαν με την κατάταξη της αστρονομίας στα μαθηματικά.
Σε αυτή την καμπή της ιστορίας της αστρονομίας αναφέρεται το χωρίο του Σιμπλικίου που παραθέσαμε. Ακολουθώντας λοιπόν τον Πλάτωνα, οι αστρονόμοι έθεταν ως πρωταρχικές εκείνες τις υποθέσεις οι οποίες θα είχαν ως συμπέρασμα τα φαινόμενα. Όπως γράφει ο Πρόκλος στην Υποτύπωση, οι αστρονόμοι «ουκ από των υποθέσεων τα εξής συμπεραίνουσιν, ώσπερ αι άλλαι επιστήμαι, αλλ' από των συμπερασμάτων τας υποθέσεις εξ ων ταύτα δεικνύναι έδει πλάττειν εγχειρούσι». 'Αλλωστε, από υποθέσεις οφείλει να ξεκινά ο αστρονόμος. Παραδείγματος χάριν, ο πλατωνικός φιλόσοφος Δερκυλλίδης (1ος αι. μ.Χ.) στο χαμένο σήμερα έργο του «Περί της ατράκτου και των σφονδύλων εν τη πολιτεία παρά Πλάτωνι λεγομένων», του οποίου σώζει περίληψη ο Θέων ο Σμυρναίος, αναφέρει (σε ελεύθερη απόδοση) ότι «όπως στη γεωμετρία και τη μουσική είναι αδύνατο να συναγάγει κανείς τα επακόλουθα από τις αρχές εκτός και αν διατυπώσει υποθέσεις, έτσι και στην αστρονομία πρέπει πρώτα κανείς να θέσει τις υποθέσεις από τις οποίες έπεται η θεωρία των πλανητών».
Η διατύπωση υποθέσεων στην αστρονομία στόχευε στο να «διασωθούν» τα φαινόμενα με την εξής έννοια: Τα ουράνια σώματα παρουσίαζαν φαινόμενη αταξία στην τροχιά τους, η οποία ερχόταν σε σύγκρουση με την αναμενόμενη ομαλότητα. Επομένως έπρεπε να βρεθεί μια ερμηνεία η οποία θα επιβεβαίωνε τη βαθιά ριζωμένη από την εποχή των Πυθαγορείων πεποίθηση περί «κοσμιότητας» του σύμπαντος. Και ο Πλάτων επέλεξε ως μόνη επιτρεπτή και αρμονική κίνηση των ουράνιων σωμάτων την ομαλή κυκλική.
Για τη λύση του προβλήματος του Πλάτωνα προτάθηκαν απίστευτης ευφυίας θεωρίες, οι οποίες έσωζαν, στον ένα ή τον άλλο βαθμό, τα φαινόμενα. Ο Εύδοξος και ο Κάλλιππος (4ος αι. π.Χ.) διατύπωσαν τις θεωρίες των ομόκεντρων σφαιρών (οι οποίες όμως αδυνατούσαν να ερμηνεύσουν τη διακύμανση της φωτεινότητας των πλανητών. Ο Αρίσταρχος ο Σάμιος (3ος αι. π.Χ.) πρότεινε το περίφημο ηλιοκεντρικό σύστημα. Ο Απολλώνιος (3ος αι. π.Χ.) και ο Ίππαρχος (2ος αι. π.Χ.) ανέπτυξαν τη θεωρία των έκκεντρων και επικύκλων, κ.ά.
Όλες αυτές οι προσπάθειες είχαν ως αποτέλεσμα να γεννηθεί η μαθηματική αστρονομία που έφερε μεγάλες αλλαγές στην ιστορία της επιστήμης. Για παράδειγμα, με τη συμβολή του Πτολεμαίου, η θεωρία των έκκεντρων και επικύκλων ήταν αποδεκτή από όλους τους αστρονόμους έως ότου διατυπώθηκε ο νόμος των ελλειπτικών τροχιών από τον Kepler. Άλλωστε, μέχρι την επιστημονική επανάσταση (17ος αι.) οι επιστήμονες θεωρούσαν, σε συμφωνία με τους αρχαίους, ότι οι φυσικοί νόμοι που διέπουν τον φθαρτό υποσελήνιο κόσμο (την επιφάνεια της Γης όπου κατοικούμε) διαφέρουν από τους επουράνιους. Τα πράγματα άλλαξαν μόνο όταν ο Γαλιλαίος και ο Νεύτων διατύπωσαν τους ενιαίους μαθηματικούς νόμους που διέπουν την κίνηση των σωμάτων παντού στο σύμπαν.


(Παρμένο απο το https://grmath.blogspot.gr/2012/07/blog-post_7791.html, από το μπλόγκ "Μαθηματικά των Ελλήνων")

Τρίτη 26 Σεπτεμβρίου 2017

Επιλεκτική Αστρολογία, Σεληνιακές όψεις

   Μια κυρία μου τηλεφώνησε χτες και έψαχνε βιβλίο που να λέει για τις σεληνιακές όψεις. Υπάρχουν αρκετά που μέσα έχουν διάφορες τέτοιες λίστες που μπορεί να παίξει με αυτές κανείς παπαγαλία, αλλά σαν κάκιστος έμπορος που είμαι δεν ήμουν ανετη να της δώσω τίτλους, αλλά να πω μόνο "ελάτε κι όποιο βιβλίο σας φωνάξει το παίρνετε". Εχω πάντα αυτήν την χαζή ιδέα, ότι οταν κάποιος θέλει να βρει το μονοπάτι του, αυτό έρχεται και τον φωνάζει...

Λοιπόν, το βρήκα στο βιβλίο του μουστακαλή  που τον λέγανε Βίβιαν, και μπορεί να σας αρέσει. Απο τη Σελ. 49 της Επιλεκτικής Αστρολογίας, εκδόσεις Ascella 1937:

ΟΙ ΣΕΛΗΝΙΑΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΨΕΙΣ
ΣΕΛΗΝΗ - ΗΛΙΟΣ
Σύνοδος. Μην ξεκινάτε τίποτε πέρα από πράγματα που θέλετε να μείνουν ιδιωτικά μυστικά και κρυμμένα.
Εξάγωνο. Αναλαμβάνετε εργασία για άτομα με επιρροή ή τίτλους ή για κάποια χάρη από αυτούς. Καλό για μικρά ταξίδια, αλλαγές, νέες φιλίες, κοινωνική άνοδο, και λογοτεχνική εργασία.
Τετράγωνο. Κακή για αλλαγές, ταξίδι, έναρξη καινούριων εργασιών και συμφωνιών με άτομα επιρροής, αλλά ευμενής για τακτοποίηση υποθέσεων ευγενείας αν και όχι τόσο όσο στο εξάγωνο ή το τρίγωνο.
Τρίγωνο. Καλό για αναζήτηση προβιβασμού, χειρισμό υποθέσεων των άλλων, έναρξη νέων τολμημάτων, εφευρέσεων και κερδοσκοπίας, και για συνάντηση με σημαντικούς ανθρώπους.
Αντίθεση. Καλός για συναναστροφή με τιτλούχους αλλά όχι με πλουσίους. Κακός για έναρξη κάθε νέου τολμήματος ή αλλαγών.

ΣΕΛΗΝΗ - ΕΡΜΗΣ
Σύνοδος. Ξεκινήστε λογοτεχνική εργασία, γράψιμο, κλπ. Ευμενής για προετοιμασία λογαριασμών, εμπορικές μεταφορές, αποστολή μηνυμάτων, διανομή πακέτων, και υπογραφή συμβολαίων και συμφωνιών.
Εξάγωνο. Ευμενές για μελέτη και για συναναστροφή με διανοούμενους και επιστήμονες. Καλό για εμπορική εργασία, και ειδικά για σύναψη συμφωνιών ή συμβολαίων.
Τετράγωνο. Λέγεται πως είναι καλό για ταξίδια, αγορά και πώληση, αποστολή μαντατοφόρου ή μηνυμάτων, μελέτη και συναναστροφής με ανθρωπους επιρροής. Κακό για συμφωνίες και γράψιμο.
Τρίγωνο. Καλό για να ξεκινήσουν τα παιδιά σχολείο, για την αρχή σπουδών, για την ανάληψη πνευματικής ή λογοτεχνικής εργασιας που απαιτεί ευφυϊα και για ενασχόληση με δικηγόρους γραμματείς και λόγιους.
Αντίθεση. Λέγεται οτι είναι καλή για τους περισσότερους στόχους, αλλά κακή για συμβόλαια και συμφωνίες. Ευμενής για ενασχόληση με λόγιους ή κληρικούς, ταξίδια και μελέτη.

ΣΕΛΗΝΗ - ΑΦΡΟΔΙΤΗ
Σύνοδος.  Ευμενής για την ευχαρίστηση, τις ερωτικές υποθέσεις, και για να φορέσει νέα ρούχα.
Εξάγωνο. Ευμενής για οικονομικές υποθέσεις, ερωτικές υποθέσεις, γάμο, και αγορά κοσμημάτων.
Τετράγωνο. Ευμενής για αθλητισμό. Λέγεται οτι είναι καλό για πρόσληψη προσωπικού και για γάμο, αλλά αυτό πρέπει να είναι αμφίβολο.
Τρίγωνο. Καλό για ερωτικές υποθέσεις, για να φορέσει κανείς καινούρια ρούχα αρκεί η Σελήνη να μην είναι στον Λέοντα.
Αντίθεση. Κακή για θέματα οικονομικά καθώς προκαλεί σπατάλη. Οι ερωτικές υποθέσεις χρειάζονται προσοχή.

ΣΕΛΗΝΗ - ΑΡΗΣ
Σύνοδος. Κακή για ταξίδια, και για ενασχόληση με στρατιώτες, γιατρούς και άλλους τύπους Άρη. Δυσμενής για τους περισσότερους στόχους.
Εξάγωνο. Καλό για αγορά σπιτών, όπλων, εργαλείων, κλπ. Καλό για χημική εργασία και για ανταγωνισμούς και τσακωμούς.
Τετράγωνο. Κακό για όλους τους στόχους, ειδικά για γάμο, για νέες φιλίες και για συναλλαγές με άτομα επιρροής.
Τρίγωνο. Καλό για κυνήγι, εναρξη πολέμου, έναρξη αντιμαχιών, αγωγές και καβγάδες, αγορά κτηνών, και για ενασχόληση με άρειους τύπους.
Αντίθεση. Κακή για ταξίδια, φιλίες και συναλλαγή με γυναίκες. Τίποτε σημαντικό δεν ειναι καλό για να ξεκινήσει.

ΣΕΛΗΝΗ - ΔΙΑΣ
Σύνοδος. Ευμενής για ενασχόληση με δικηγόρους, γιατρούς, κληρικούς και γενικά επαγγελματίες. Καλή για αγωγές και για τους περισσότερους άλλους σκοπούς.
Εξάγωνο. Καλό για λήψη αποφάσεων, γάμο, νομικές διαδικασίες, έρευνα ή κερδοσκοπία.
Τετράγωνο. Ευμενές για μελέτη, αλλά κακό για κερδοσκοπία, έναρξη νομικών εργασιών και ενασχόληση με επαγγελματίες.
Τρίγωνο. Ευμενής για έναρξη δραστηριοτήτων καθε είδους, και για ενασχόληση με ευγενείς και επαγγελματίες
Αντίθεση. Λέγεται πως εινια καλό για ταξίδια, αλλα εχει ατυχή επιρροή στους περισσότερους στόχους.

ΣΕΛΗΝΗ - ΚΡΟΝΟΣ
Σύνοδος. Κακή για τους περισσότερους στόχους και ειδικά για την ενασχόληση με ηλικιωμένους αλλά και εκείνους που τους κυβερνά ο Κρόνος, και επίσης για ταξίδια, επιχειρήσεις και έναρξη νέων δραστηριοτήτων.
Εξάγωνο. Καλός για χτίσιμο, εξόρυξη, αγροτική εργασία, ενασχόληση με μεγαλύτερους ανθρώπους, δικαστικούς και επίσημους. Κακή για ερωτικές υποθέσεις και φιλίες με γυναίκες.
Τετράγωνο. Κακό για οτιδήποτε, και ειδικά για ιατρική περίθαλψη, ταξίδια, ερωτικές υποθέσεις και για συναναστροφή με Κρόνιους ανθρωπους
Τρίγωνο. Καλό για επισκευή παλιών τόπων ή πραγμάτων, χορτονομή και γενικά αγροτική εργασία, χτίσιμο, επένδυση και ενασχόληση με Κρόνιους ανθρωπους.
Αντίθεση. Κακό για την έναρξη κα΄θε νέας δραστηριότητας, για την πρόσληψη υπηρετών ή υπαλλήλων, για οικονομικές υποθέσεις και επενδύσεις και για αναζήτηση χάρης ή προαγωγής.




Δευτέρα 18 Σεπτεμβρίου 2017

Ανοίγουμε τα πανιά μας...

      Με το Γιάννη Γιαλαμά, στην Εναλλακτική Παιδεία. 
 Για να αντιληφθεί κανείς για τί πράγμα μιλάμε.. Έτσι, στο περίπου....  Από κείμενο του Robert Schmidt.

         Ως ναυτικός λαός, οι Έλληνες πάντα αρέσκονταν σε γνωμικά και αλληγορίες ναυτικού περιεχομένου. Η αστρολογία δεν αποτελούσε βεβαίως εξαίρεση. Οι αστρολόγοι λοιπόν της Ελληνιστικής Περιόδου είχαν την ναυτική αλληγορία, σύμφωνα με την οποία ο καράβι ήταν το γενέθλιο ωροσκόπιο και το λιμάνι αφετηρίας και προορισμού ήταν ο ίδιος ο προορισμός της ζωής (από την γέννηση στον θάνατο):
ΤΟ ΚΑΡΑΒΙ: Το γενέθλιο ωροσκόπιο
Ο ΟΙΑΞ/ΠΗΔΑΛΙΟ: Ο ωροσκόπος
Ο ΠΗΔΑΛΙΟΥΧΟΣ:
Ο Κύριος του ωροσκόπου, ήτοι αυτός που κουμαντάρει το καράβι της ζωής, δηλαδή ο Πλοίαρχος (Καπετάνιος). Η κατάσταση (δύναμη) του Πηδαλιούχου κρινόταν βάση ποσοστικής και ποιοτικής αξιολογήσεώς του Κυρίου του ωροσκόπου (π.χ. πηδάλιο/ωροσκόπος στον Καρκίνο, Πηδαλιούχος είναι η Σελήνη).
Ο ΚΛΗΡΟΣ ΤΗΣ ΤΥΧΗΣ (ΠΕΡΙΣΤΑΣΕΙΣ ΖΩΗΣ):
Ακολούθως εξεταζόταν η κατάσταση του Κλήρου της Τύχης, η οποία περιγράφει τις τυχαίες περιστάσεις (αστάθμητοι παράγοντες) της ζωής, επί των οποίων δηλαδή δεν έχουμε συνειδητή συμμετοχή. Εάν συνδέεται η Τύχη με το Πηδάλιο (ωροσκόπο), οι περιστάσεις ασκούν έναν μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό ευμενούς/δυσμενούς επίδρασης στον πλου της ζωής. Ο βαθμός ευμένειας/δυσμένειας κρινόταν από την θέση (οικοθεσία) του Κλήρου της Τύχης.
Ο ΚΥΡΙΟΣ ΤΗΣ ΤΥΧΗΣ = Ο ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΣ ΠΛΩΡΗΣ:
Ο Κύριος της Τύχης ήταν ο Αξιωματικός Πλήρως, καθήκοντα του οποίου είναι η ομαλή πλεύση του σκάφους και την εκμετάλλευση των όποιων ευκαιριών ανακύπτουν στον πλου. Κρινόταν λοιπόν εάν ο Αξιωματικός Πλώρης βρίσκεται σε αγαστή ή μη συνεργασία με το Πηδάλιο (ωροσκόπος). Αγαστή συνεργασία σημαίνει πως οι περιστάσεις της ζωής βοηθούν στην εκπλήρωση του Προορισμού/Ειμαρμένης. Κακή συνεννόηση σημαίνει πως οι περιστάσεις της ζωής δεν βοηθούν στην εκπλήρωσή του.
ΣΧΕΣΗ ΚΥΡΙΟΥ ΤΥΧΗΣ (ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΥ ΠΛΩΡΗΣ) ΜΕ ΤΗΝ ΤΥΧΗ:
Εάν ο Αξιωματικός Πλώρης συνδέεται με την Τύχη, τότε σημαίνει πως εκμεταλλεύεται τις περιστάσεις της ζωής, επιδεικνύοντας προνοητικότητα. Αν όχι, τότε δεν εκμεταλλεύεται τις περιστάσεις της ζωής, επιδεικνύοντας απρονοησία.
Ο ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ/ΕΙΜΑΡΜΕΝΗ: ΟΙΚΟΔΕΣΠΟΤΗΣ
Οικοδεσπότης του καραβιού/ζωής είναι ο Κύριος του Φωτός Αιρέσεως (ημερινή γέννηση: Ήλιος & νυκτερινή: Σελήνη). Αν η γέννηση π.χ. είναι ημερινή και ο Ήλιος βρίσκεται στον Υδροχόο, Κύριός του είναι ο Κρόνος. Συνεπώς, Οικοδεσπότης του καραβιού είναι ο Κρόνος, ο οποίος καθορίζει τον προορισμό.
Την ποιότητα πλεύσεως ορίζει το ίδιο το Φως Αιρέσεως μέσω των Τριών Κυρίων
της Τριπλότητάς του. Εάν το ωροσκόπιο είναι ημερινό και ο Ήλιος βρίσκεται στην Πύρινη Τριπλότητα, τότε:
Πρώτος Κύριος είναι ο Ήλιος, Δεύτερος ο Δίας και Τρίτος (συμμέτοχος) ο Κρόνος.
Εάν βρίσκεται στην Γήινη Τριπλότητα:
Πρώτη Κυρία είναι η Αφροδίτη, Δεύτερη η Σελήνη και Τρίτος (συμμέτοχος) ο Άρης.
Εάν βρίσκεται στην Αέρινη Τριπλότητα:
Πρώτος Κύριος είναι ο Κρόνος, Δεύτερος ο Ερμής και Τρίτος (συμμέτοχος) ο Δίας.
Εάν βρίσκεται στην Υδάτινη Τριπλότητα:
Πρώτη Κυρία είναι η Αφροδίτη, Δεύτερος ο Άρης και Τρίτη (συμμετέχουσα) η Σελήνη.
Εάν το ωροσκόπιο είναι νυκτερινό, εντοπίζουμε την Τριπλότητα της Σελήνης. Οι Τρεις Κύριοι της Τριπλότητας είναι ίδιοι με εκείνους της ημερινής γεννήσεως, με την διαφορά ότι ο Πρώτος παίρνει την θέση του Δευτέρου και ο Δεύτερος του Πρώτου, ενώ ο Τρίτος, ο συμμετέχων, παραμένει στην Τρίτη θέση. Π.χ.: Σελήνη στην Πύρινη Τριπλότητα: Πρώτος Κύριος ο Δίας, Δεύτερος ο Ήλιος και Τρίτος (συμμέτοχος) ο Κρόνος. Σελήνη στην Γήινη Τριπλότητα: Πρώτη Κυρία η Σελήνη, Δεύτερη η Αφροδίτη και Τρίτος ο Άρης κ.ο.κ.
Κατόπιν αξιολογούνταν το μέγεθος και η ταχύτητα προς τον προορισμό, αν δηλαδή ο προορισμός είναι γοργός και μακρύς, μέτριος ή μικρός (στάσιμος).
Ο ΣΥΝΟΙΚΟΔΕΣΠΟΤΗΣ:
Συνοικοδεσπότης είναι ο Κύριος των Ορίων που καταλαμβάνει ο Οικοδεσπότης, ασκώντας χρέη επιβλέψεως και στηρίξεως του Οικοδεσπότου. Αν π.χ. Οικοδέσποινα είναι η Αφροδίτη ευρισκόμενη στις 4ο Λέοντος, καταλαμβάνει τα Όρια Διός, οπότε τον τίτλο του Συνοικοδεσπότου φέρει ο Δίας. Σ΄αυτήν την περίπτωση, την ατζέντα της ζωής καθορίζει η Αφροδίτη, και χρέη επιβλέψεως επί της ατζέντας της ασκεί ο Δίας.
Ο ΚΥΡΙΟΣ ΤΟΥ ΩΡΟΣΚΟΠΙΟΥ (ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ)
Τέλος, Κύριος γεννήσεως είναι ο εκτελεστής της ατζέντας την οποία κατέχουν ο Οικοδεσπότης και Συνοικοδεσπότης και ορίζεται από τους εξής (κατά φθίνουσα σειρά ιεραρχήσεως) υποψήφιους πλανήτες, όπου ο υψηλότερος στην ιεραρχία φέρει τον τίτλο του Κυρίου του ωροσκοπίου:
1. Πλανήτης(–ες) στον Πρώτο Τόπο ή και στα Όρια της ανατέλλουσας μοίρας (ωροσκόπου).
2. Ο Πηδαλιούχος (Κύριος ωροσκόπου).
3. Ο Οικοδέκτωρ (Κύριος) της Σελήνης (κάτοχος του καραβιού).
4. Ο Κύριος του Δεκάτου Τόπου.
5. Ο Κύριος του Κλήρου της Σελήνης (Τύχης).
6. Πλανήτης(–ες) σε Επίφαση ή Δορυφόροι (~15ο γύρω από τον Ήλιο)
7. Πλανήτης(–ες) στην 2η Στάση (ορθοδρόμηση).
8. Ο Κύριος των Ορίων της Προγενέθλιας Συζυγίας (ο μηχανικός/κατασκευαστής του καραβιού/ζωής).
Όπως βλέπουμε, η ναυτική αλληγορία είναι μια άκρως ενδιαφέρουσα τεχνική γενικού προσδιορισμού της ποιότητας και πορείας του ανθρώπου στις θάλασσες και τα λιμάνια της ζωής. Το πάντρεμα λοιπόν του Ελληνικού Ορθού Λόγου με τον Ποιητικό, Συμβολικό Λόγο, παράγουν ένα άριστης ποιότητας έργο, διαφωτίζοντας τον προορισμό ζωής, ενώ ταυτοχρόνως ικανοποιούν τον νου (Ορθός Λόγος) και την καρδιά (Ποιοτικός Λόγος).

(Υποσημείωση Γ.Γιαλαμά: Να σημειώσω πως η συμβολή του Robert Schmidt στην ανάδειξη και γνωστοποίηση της Ελληνιστικής Αστρολογίας είναι ανεκτίμητη. Η 'ναυτική αλληγορία' είναι δικής του επινοήσεως, ορμώμενος από την τάση των αρχαίων αστρολόγων να παρουσιάζουν την αστρολογία συχνά αλληγορικά. Δυστυχώς, ορισμένοι εκ των αστρολόγων της εποχής εκείνης χρησιμοποιούσαν κρυπτικό και γριφώδες ύφος, όχι προκειμένου να προστατέψουν την γνώση από τους αμύητους, αλλά να προκαλέσουν σκόπιμη σύγχυση κρατώντας την γνώση ως δικό τους αποκλειστικό προνόμιο. Το κυριότερο όμως πρόβλημα -που συνάμα προκαλεί τεράστιο πονοκέφαλο στους σύγχρονους αστρολογικούς κύκλους- είναι ότι ορισμένα κείμενα θεωρούνται εμβόλιμα, οπότε τίθεται θέμα όσον αφορά την γνησιότητα και πιστότητά τους. Συνεπώς δεν πρέπει να πέφτουμε με τα μούτρα στα κείμενα της ελληνιστικής περιόδου, αλλά να κρατούμε μια κριτική στάση και κυρίως να διασταυρώνουμε τα γραφόμενα. Δύσκολη δουλειά, πολύ δύσκολη θα έλεγα, διότι απαιτεί βαθιά ιστορική και φιλολογική γνώση, αλλά ιστορικά, η γνώση ποτέ δεν ήταν ποτέ ένα ανθόσπαρτο μονοπάτι, τουναντίον, ήταν (και είναι) ένα μονοπάτι γεμάτο αγκάθια.)

Τρίτη 12 Σεπτεμβρίου 2017

Καινούρια βιβλία στο Εγχειρίδιον...


Το Εγχειρίδιον μεγαλώνει την ποικιλία του και διορθώνει τις τιμές του.. Μια μικρή βόλτα, θα σας πείσει... Βουλής 15 Σύνταγμα, μέσα στη στοά, μόνο αστρολογία, για απλοϊκούς, για πολύπλοκους, για επιστημονικούς... Πάντα μέσα από τη μυστήρια όμορφη γλώσσα...

Παρασκευή 1 Σεπτεμβρίου 2017

Mάρως Παπαθανασίου: Ἰατρομαθηματικά (Ἰατρική ἀστρολογία) κατά τήν Ὕστερη Ἀρχαιότητα καί τή Βυζαντινή ἐποχή, Μέρος β'

Ἰατρομαθηματικά 
 1. Γενεθλιαλογία 
α΄. Ἰδιότητες τῶν πλανητῶν 
Ἰατρική καί ἀστρολογία ἐκληρονόμησαν από τήν ἑλληνική φιλοσοφία τά τέσσαρα πρωταρχικά στοιχεῖα (πῦρ, γῆ, ἀήρ, ὕδωρ) καί τά δυό ζεύγη ἀντιθέτων ποιοτήτων (θερμό- ψυχρό, ξηρό-ὑγρό), τά ὁποῖα συσχετίζουν τά στοιχεῖα μεταξύ τους. Στήν ἰατρική τά στοιχεῖα ἀντιστοιχοῦν στούς τέσσαρες χυμούς τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος (πῦρ-ξανθή χολή, ἀήρ-αἷμα, ὕδωρ-φλέγμα, γῆ-μέλαινα χολή). Στήν ἀστρολογία τά δώδεκα ζῴδια διαιροῦνται σέ τέσσαρες ὁμάδες τριάδων βάσει τῶν τεσσάρων στοιχείων, ἐνῷ οἱ πλανῆτες ἐκδηλώνουν δυνάμεις βάσει τῶν τεσσάρων ποιοτήτων. Φυτά καί ζῶα κυβερνῶνται από ζῴδια καί πλανῆτες καί μεταβιβάζουν τίς ἰδιότητές τους στά φάρμακα, τά ὁποῖα παρασκευάζονται από αὐτά. Στήν ἰατρική καί τήν ἀστρολογία ἡ ἰδιοσυγκρασία τοῦ ἀσθενοῦς καί τά συμπτώματα τῆς νόσου ὑποδεκνύουν τό ἐνδεικνυόμενο φάρμακο βάσει τῆς ἀρχῆς τῶν ἀντιθέτων ποιοτήτων. Ἔτσι τά φάρμακα διακρίνονται σέ διάφορες κατηγορίες σύμφωνα μέ αὐτές τίς ποιότητες καί τούς συνδυασμούς τους (ξηραίνοντα, θερμαίνοντα, ὑγραίνοντα, ψυχραίνοντα, ξηραίνοντα καί θερμαίνοντα, κ.λπ.). Ἡ ἐνεργός δύναμη τοῦ Ἡλίου θερμαίνει καί ἠπίως (ἠρέμα) ξηραίνει, ἐνῶ ἐκείνη τῆς Σελήνης ὑγραίνει καί ἠπίως θερμαίνει, καθώς ἡ Σελήνη ἀνακλᾶ τό ἡλιακό φῶς. Ἡ δύναμη τοῦ Κρόνου ψυχραίνει καί ἠπίως ξηραίνει· ἡ δύναμη τοῦ Ἄρεως ξηραίνει καί καίει. Ὁ Ζεύς ἔχει εὔκρατον δύναμη, δηλαδή θερμαίνει καί ὑγραίνει, ἀλλ’ ἡ θερμαντική δύναμή του εἶναι ἡ μεγαλυτέρα· ἡ Ἀφροδίτη παρουσιάζει ἴδιες ἰδιότητες μέ ἐκεῖνες τοῦ Διός, αλλά κατ’ ἀντίθετον τρόπο, δηλαδή θερμαίνει ἠπίως καί κυρίως ὑγραίνει, ὅπως ἡ Σελήνη. Τέλος ἡ δύναμη τοῦ Ἑρμοῦ εἶναι πότε ξηραντική καί πότε ὑγραντική, μέ ταχεῖες ἐναλλαγές από τή μιά στήν ἄλλη ἰδιότητα. Ἀπό τίς ποιότητες, τό θερμό καί τό ὑγρό, θεωροῦνται γόνιμα καί ποιητικά αἴτια, ἐνῶ τό ψυχρό καί τό ξηρό θεωροῦνται φθαρτικά καί παθητικά. Ἔτσι, συμφώνως πρός τίς ποιότητές τους οἱ πλανῆτες διακρίνονται σέ ἀγαθοποιούς (Ζεύς, Ἀφροδίτη) καί κακοποιούς (Κρόνος, Ἄρης), ἐνῶ ὁ Ἥλιος καί ὁ Ἑρμῆς εἶναι πότε τό ἕνα καί πότε τό ἄλλο. Μία ἄλλη διάκριση εἶναι σέ ἡμερινούς (Ἥλιος, Ζεύς) καί νυκτερινοὺς (Σελήνη, Ἀφροδίτη) πλανῆτες· ὁ Ἑρμῆς θεωρεῖται ἄλλοτε ἡμερινός καί ἄλλοτε νυκτερινός. Ὅσον ἀφορᾶ στούς κακοποιούς, βάσει τῆς ἀρχῆς τῶν ἀντιθέτων εἰς μέν τόν Κρόνο ἀπονεμήθηκε ἡ ἡμέρα, εἰς δέ τόν Ἄρη ἡ νύκτα, καθώς οἱ ἰδιότητές τους εἶναι ἀντίθετες πρός ἐκεῖνες τῆς ἡμέρας καί τῆς νύκτας ἀντιστοίχως. Κατά τή διάρκεια ενός συνοδικοῦ μηνός ἡ Σελήνη παρουσιάζει μεταβολή στήν ποιότητά της, ἀναλόγως τῆς φάσεώς της: Αὔξουσα από τή νέα σελήνη ἕως τό πρῶτο τέταρτο παράγει περισσότερη ὑγρασία· συνεχίζοντας νά αὐξάνει από τό πρῶτο τέταρτο ἕως τήν πανσέληνο, παράγει περισσότερη ζέστη. Φθίνουσα από τήν πανσέληνο ἕως τό τελευταῖο τέταρτο παράγει περισσότερη ξηρότητα· συνεχίζοντας νά φθίνει από τό τελευταῖο τέταρτο ἕως τή νέα σελήνη παράγει περισσότερο ψῦχος. Οἱ ποιότητες τῶν ἄλλων πλανητῶν ἐξαρτῶνται από τίς «στάσεις» τους καί τίς ἡλιακὲς ἐπιτολὲς καί δύσεις τους, μεταβάλλονται δέ περαιτέρω ἀναλόγως τῶν θέσεών τους στά ζῴδια καί τῶν συσχηματισμῶν τους, δηλαδή τῶν πρός ἀλλήλους ὄψεών τους. Οἱ ὄψεις τριγώνου (120°) καί ἑξαγώνου (60°) ἐπιτρέπουν τήν ἁρμονική ἔκφραση τῶν ἰδιοτήτων τῶν μετεχόντων στό σχῆμα πλανητῶν· ἐνῶ τό τετράγωνο (90°) καί ἡ ἀντίθεση ἢ διάμετρος (180°) θεωροῦνται δυσμενεῖς, διότι προκαλοῦν ἔνταση. Ἡ ποιότης τῆς συνόδου (0°) ἐξαρτᾶται από τήν ποιότητα τῶν μετεχόντων πλανητῶν.

β΄. Ὁ ὡροσκόπος καί τά τέσσαρα κέντρα τοῦ ὡροσκοπίου 
Ἡ μοῖρα τοῦ ζῳδιακοῦ πού ἀνατέλλει σέ κάποιον τόπο τή στιγμή τῆς γεννήσεως καλεῖται ὡροσκόπος, καί κατά τόν Πτολεμαῖο ἡ παρατήρησή της πρέπει νά γίνεται μόνον δι’ ἀστρολάβων ὡροσκοπίων, τά μόνα ἀκριβῆ ὄργανα, τά ὁποῖα εἶναι ἱκανά νά δώσουν καί τό λεπτό τῆς ὥρας στούς ἐπιστήμονες παρατηρητές (τοῖς ἐπιστημονικῶς παρατηροῦσι). Τό ζῴδιο τοῦ ὡροσκόπου μαζί μέ ἐκεῖνα τῶν θέσεων τοῦ Ἡλίου καί τῆς Σελήνης παίζει πρωτεύοντα ρόλο στή διαμόρφωση τῆς φυσικῆς ἰδιοσυγκρασίας καί τῆς προσωπικότητας τοῦ ἀνθρώπου ὡς συνόλου. Ἡ γραμμή, ἡ ὁποία ἀνά πᾶσα στιγμή συνδέει τόν ὡροσκόπο μέ τό σημεῖο δύσεως τοῦ ζῳδιακοῦ (Δῦνον) προσδιορίζει τόν τοπικὸ ὁρίζοντα. Καθώς περιστρέφεται ὁ οὐρανός, ἀνά πᾶσαν στιγμή ὁ ὁρίζων τόν διαιρεῖ σέ δύο ἡμισφαίρια: τό ἄνω ἡμισφαίριο, τό ὁποῖο εἶναι ὁρατό τή στιγμή αὐτή, καί τό κάτω ἡμισφαίριο, τό ὁποῖο εἶναι ἀόρατο. Οἱ μοῖρες τοῦ ζῳδιακοῦ, οἱ ὁποῖες μεσουρανοῦν ἄνω καί κάτω από τόν ὁρίζοντα (ἄνω καί κάτω μεσουράνηση) μαζί μέ τόν ὡροσκόπο καί τό δῦνον καλοῦνται κέντρα τοῦ ὡροσκοπίου καί ἔχουν μεγάλη σημασία στά ἰατρομαθηματικά. Ὅταν κάποιος πλανήτης εὑρίσκεται σέ αὐτά, καλεῖται ἐπίκεντρος. Ὁ Ἑρμῆς ὁ Τρισμέγιστος λέει, ὅτι κατά τή στιγμή τῆς συλλήψεως καί κατ’ ἐκείνη τῆς γεννήσεως ἀκτῖνες από τούς ἑπτά πλανῆτες ἐπιπλέκονται σέ κάθε σημεῖο τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος, συμφώνως πρός τίς θέσεις τους στά δώδεκα ζῴδια. Ἀκολουθώντας τήν παλαιὰ παράδοση, ὁ Πτολεμαῖος θεωρεῖ, ὅτι ἡ στιγμή τῆς συλλήψεως εἶναι ἡ ἀληθινὴ ἀφετηρία τῶν  γεννήσεων, ἡ ὁποία ὅμως εἶναι συνήθως ἄγνωστη· γι’ αὐτό «δυνητικῶς» καί «πραγματικῶς» θεωρεῖται ὡς ἀφετηρία ἡ στιγμή τῆς γεννήσεως. Σέ περιπτώσεις ὅπου εἴτε τυχαίως εἴτε ἐκ παρατηρήσεως γνωρίζουμε τή στιγμή τῆς συλλήψεως, ἐξετάζουμε τίς ὄψεις τῶν πλανητῶν κατ’ ἐκείνη τή στιγμή. Εἰδικὲς ὁδηγίες δίδει ὁ διάσημος ἀστρολόγος Ἡφαιστίων ὁ Θηβαῖος (γεννήθηκε τό 380 μ.Χ. στήν Αἴγυπτο) καί ἄλλοι ἀστρολόγοι γιά τόν ὑπολογισμό τοῦ χρόνου τῆς συλλήψεως μέ δεδομένον τόν χρόνο τῆς γεννήσεως, βάσει τοῦ ἑξῆς παλαιοῦ κανόνος τοῦ Πετοσίρεος: «Ἡ θέση τῆς Σελήνης κατά τή γέννηση ἦταν ὡροσκόπος στή σύλληψη· καί ἀντιστρόφως, ἡ θέση τῆς Σελήνης ἢ ἡ διαμετρική της κατά τή σύλληψη γίνεται ὡροσκόπος στή γέννηση.» Ἀναπτύσσοντας αὐτό τό θέμα ὁ Ἡφαιστίων δίδει ἐξηγήσεις γιά τό γεγονός, ὅτι τά βρέφη γεννῶνται σέ ἑπτά ἢ δέκα (συνοδικούς) μῆνες, ἐνῷ παρουσιάζονται καί σημαντικές διαφορές στή διάρκεια τῆς κυήσεως σέ κάθε περίπτωση, ἤτοι από 176 ἡμέρες καί 8 ὧρες ἕως 206 ἡμέρες καί 8 ὧρες γιά τά ἑπταμηνιαῖα βρέφη, καί από 258 ἡμέρες καί 8 ὧρες ἕως 288 ἡμέρες καί 8 ὧρες γιά τά δεκαμηνιαῖα βρέφη.

γ΄. Ζωδιακή καί πλανητική μελοθεσία 
Ὁ μικρόκοσμος-ἄνθρωπος θεωρεῖται εἰκών τοῦ μακροκόσμου-ζῳδιακοῦ καί γι’ αὐτό τά δώδεκα ζῴδια ἀντιστοιχοῦν στά μέλη καί τά ὄργανα τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος. Ἐπί πλέον, τά ζῴδια καί τά ἀντιστοιχοῦντα σέ αὐτά μέλη εὑρίσκονται ὑπό τήν κυριαρχία τῶν πλανητῶν ὡς ἑξῆς:
Ζῴδιο Πλανήτης Μέλος ἢ ὄργανο
Κριός Ἄρης κεφαλή
Ταῦρος Ἀφροδίτη αὐχήν, λαιμός
Δίδυμοι Ἑρμῆς ὦμοι, βραχίονες, πνεύμονες
Καρκίνος Σελήνη στῆθος, πλευραί, στόμαχος
Λέων Ἥλιος θώραξ, καρδία
Παρθένος Ἑρμῆς κοιλία, σπλάχνα
Ζυγός Ἀφροδίτη νεφρά, γλουτοί
Σκορπιός Ἄρης γεννητικά ὄργανα, ἕδρα
Τοξότης Ζεύς μηροί, ἧπαρ
Αἰγόκερως Κρόνος γόνατα
Ὑδροχόος Κρόνος κνῆμες, κυκλοφορικό σύστημα
Ἰχθύες Ζεύς ἄκροι πόδες 

Λεπτομερέστερη ἀναφορά στίς κυριαρχίες ὡς πρός τήν κεφαλή εὑρίσκουμε στόν Ἑρμῆ τόν Τρισμέγιστο: Ὁ Ἥλιος καί ἡ Σελήνη ὡς φῶτα ἐξουσιάζουν τούς δύο ὀφθαλμούς· ὁ Ἥλιος τόν δεξιό καί ἡ Σελήνη τόν ἀριστερό. Ὁ Κρόνος εἶναι κύριος τῆς ἀκοῆς, ὁ Ζεύς τοῦ ἐγκεφάλου, ὁ Ἑρμῆς τῆς γλώσσης καί τοῦ λαιμοῦ (γαργαρεών), ἡ Ἀφροδίτη τῆς γεύσεως καί ὀσφρήσεως καί ὁ Ἄρης ὅλων ὅσα εἶναι πλήρη αἵματος (ἔναιμα). Γιά ὁλόκληρο τό σῶμα οἱ κυριαρχίες ἔχουν ὡς ἑξῆς:

Πλανήτης Μέλος ἢ ὄργανο
Ἥλιος ὁράσεως, ἐγκεφάλου, καρδίας, νεύρων, πάντων τῶν δεξιῶν
Σελήνη γεύσεως, καταπόσεως, στομάχου, κοιλίας, μήτρας, πάντων τῶν εὐωνύμων
Κρόνος ἀκοῶν δεξιῶν, σπληνός, κύστεως, φλέγματος, ὀστῶν Ἄρης ἀκοῶν εὐωνύμων, νεφρῶν, φλεβῶν, μορίων (γεννητικῶν)
Ζεύς ἀφῆς, πνεύμονος, ἀρτηριῶν, σπέρματος
’Αφροδίτη ὀσφρήσεως, ἥπατος, σαρκῶν
Ἑρμῆς λόγου, διανοίας, γλώσσης, χολῆς, ἕδρας

δ΄. Τραύματα (σίνη) καί σωματικές ἀσθένειες (πάθη) 
Ἀναλόγως τῆς θέσεώς τους στά ζῴδια, τά δύο κέντρα τοῦ ὁρίζοντος (Ὡροσκόπος καί Δῦνον) καί τό ζῴδιον, τό ὁποῖο προηγεῖται τοῦ Δύνοντος, τίς μεταξύ τους ὄψεις καί ἐκεῖνες πρός τούς ἄλλους πλανῆτες, ἰδιαιτέρως δέ πρός τά φῶτα, οἱ κακοποιοί πλανῆτες μπορεῖ νά προκαλέσουν τραύματα ἢ νόσους στά μέρη τοῦ σώματος, τά ὁποῖα σχετίζονται πρός αὐτά τά ζῴδια. Ἐάν οἱ κακοποιοί εἶναι ἀνατολικοί, δηλαδή εὑρίσκονται στόν Ὡροσκόπο, ἡ ἐνέργειά τους ἐκδηλώνεται βιαίως καί ἔτσι προσβάλλουν τό ἄτομο μιά φορά διά τραύματος (σίνος). Τέτοιες περιπτώσεις εἶναι π.χ. ἡ τύφλωση τοῦ ενός ἢ καί τῶν δύο ὀφθαλμῶν (πυρώσεις ὄψεων), ἡ ἀνδρική στειρότης, οἱ ἐκτρώσεις (ἐκτρωσμοί), οἱ πρώιμοι τοκετοί (ὠμοτοκίαι) καί οἱ ἐμβρυοτομίες (ἐμβρυοτομίαι)· ἐπίσης περιπτώσεις ἀνδρῶν μέ ἀποκομμένα ἢ τραυματισμένα τά γεννητικά ὄργανά τους, εὐνούχων, ἑρμαφροδίτων, γυναικῶν ἀτόκων καί στείρων κ.ἄ. Ἐάν οἱ κακοποιοί εἶναι δυτικοί, δηλαδή εὑρίσκονται στό Δῦνον, ἡ ἐνέργειά τους ἐκδηλώνεται ὡς νόσος, προσβάλλουσα τό ἄτομο συνεχῶς ἢ ξαφνικά. Γενικῶς ὁ Κρόνος καί ὁ Ἄρης προκαλοῦν νόσους, ἐάν σχηματίζουν ὄψη μέ τόν Ἥλιο ὡς ἑσπέριοι ἀστέρες ἢ μέ τή Σελήνη ὡς πρωινοί ἀστέρες. Εἰδικῶς ὁ Κρόνος ὡς αἴτιος νόσων κάνει τούς ἀνθρώπους νά εἶναι κάτισχνοι καί ἀσθενικοί, νά ὑποφέρουν από κρυώματα τοῦ στομάχου καί τῆς κοιλίας (ψυχροκοιλίους), δυσεντερία (δυσεντερικούς), ἴκτερο (ἰκτερικούς) καί κωλικούς· νά ἔχουν πολλά φλέγματα (πολυφλεγμάτους) καί βῆχες (βηχικούς), νά φτύνουν αἷμα καί πύον (ἀναφορικούς), νά πάσχουν από ρευματισμούς (ρευματώδεις) καί ἐλεφαντίαση (ἐλεφαντιῶντας). Ὁ Ἄρης ὡς αἴτιος νόσων κάνει τούς ἀνθρώπους μελαγχολικούς, νά ὑποφέρουν από τούς πνεύμονες (πνευμονικούς) καί νά φτύνουν αἷμα (αἱμοπτοϊκούς), νά ἔχουν ψωρίαση (ψωριῶντας)· τούς προκαλεῖ ἐπίσης συρίγγια (σύριγγες), αἱμορροΐδες καί κονδυλώματα, φλεγμονώδη ἕλκη (πυώδεις ἑλκώσεις) καί διαβρωτικά ἕλκη (νομάς, π.χ. γάγγραινα)· ἰδιαιτέρως δέ στίς γυναῖκες προκαλεῖ ἐπί πλέον ἐκτρώσεις (ἐκτρωσμούς), ἐμβρυοτομίες καί ἀναβρώσεις. Ἐάν ὁ Ἑρμῆς σχηματίζει ὄψη πρός αὐτούς, ἐπιτείνει τήν κακή τους ἐπίδραση: μαζί μέ τόν Κρόνο προκαλεῖ διαρκῆ κίνηση τῶν ρευματισμῶν καί ἐνοχλήσεις από κατακράτηση ὑγρῶν στόν θώρακα, τόν φάρυγγα καί τόν στόμαχο· καί μαζί μέ τόν Ἄρη προκαλεῖ φλεγμονώδη καί ἑλκώδη νοσήματα τῶν φλεφάρων (ἑλκώδεις πτιλώσεις), «κακάδια» ἐπάνω σέ καυτηριασμένα ἕλκη (ἐσχάρες), ἀποστήματα, ἐρυσιπέλατα, λειχῆνες ἄγριες, μέλαινα χολή, μανία καί ἱερή νόσο.

Ἐάν ὁ Ἑρμῆς καί ὁ Ἥλιος εἶναι δυτικοί καί σχηματίζουν κάποιαν ὄψη μέ τή Σελήνη, ἐνῶ προσβάλλονται από τόν Κρόνο, τό ἄτομο μπορεῖ νά πάσχει από κάποιο ἐμπόδιο στή γλῶσσα, ἢ νά τραυλίζει ἢ νά εἶναι μογίλαλο. Σέ περίπτωση, ὅπου καί τά δύο φῶτα εἶναι ἐπίκεντρα (στίς δύο γωνίες τοῦ ὁρίζοντος) καί προσβάλλονται από τόν Κρόνο καί τόν Ἄρη, οἱ ὁποῖοι εἶναι ἐπίσης ἐπίκεντροι, μπορεῖ νά ὑπάρχουν δυσμορφίες (λωβήσεις) τοῦ σώματος εἴτε ἐκ γενετῆς [ἂν ὁ Κρόνος καί ὁ Ἄρης σχηματίζουν ὄψη (συσχηματίζονται) μέ τά φῶτα], εἴτε ἐξ ἀτυχήματος (ἂν μεσουρανοῦν ἢ εἶναι ὑψωμένοι ἐπάνω) από τά φῶτα). Μία νόσος μπορεῖ νά ἐπιφέρει θάνατο, ἂν ἔχει προκληθεῖ από πλανήτη, ὁ ὁποῖος ὡς κύριος τοῦ θανάτου προσβάλλεται· καί ἡ νόσος εἶναι πάντοτε σχετική πρός τόν συγκεκριμένο πλανήτη καί τό ζῴδιο, στό ὁποῖο αὐτός εὑρίσκεται.

ε΄. Ψυχικές ἀσθένειες 
Ἡ ἐπίδραση τῶν φάσεων τῆς Σελήνης στήν ἐπιληψία ἦταν γνωστή στούς ἰατρούς από πολύ παλαιά. Κατά τόν Ἀρεταῖο τόν Καππαδόκη (Β´ αἰ. μ.Χ.) φαίνεται, ὅτι ἐς τήν σελήνην ἀφικνεῖσθαι ἡ νοῦσος, γι’ αὐτό καί καλεῖται ἱερά. ’Εὰν ὁ Ἑρμῆς καί ἡ Σελήνη εἶναι ἀνατολικοί καί ἀσυσχέτιστοι μεταξύ τους, ἐνῶ προσβάλλονται από κακοποιούς, τό ἄτομο μπορεῖ νά ὑποφέρει από ψυχικὴ ἀσθένεια· από ἐπιληψία, ἂν ὁ Κρόνος εἶναι ἐπίκεντρος τήν ἡμέρα καί ὁ Ἄρης τή νύκτα· από μανία, ἂν ἀντιστρόφως ὁ Κρόνος εἶναι ἐπίκεντρος τή νύκτα καί ὁ Ἄρης τήν ἡμέρα. Ἐάν μόνοι οἱ κακοποιοί κυβερνοῦν αὐτή τήν πλανητική διάταξη, οἱ ψυχασθένειες εἶναι ἀνίατες αλλά ἀφανεῖς, μή γινόμενες ἀμέσως ἀντιληπτές. Σέ περίπτωση, ὅμως, ὅπου οἱ κακοποιοί εἶναι δυτικοί καί οἱ ἀγαθοποιοί ἀνατολικοί, τότε οἱ νόσοι εἶναι μέν ἰάσιμοι, αλλά ἐμφανεῖς. Σημειωτέον, ὅτι ὁ Πτολεμαῖος περιλαμβάνει τήν ὁμοφυλοφιλία καί τῶν δύο φύλων στίς ψυχικὲς ἀσθένειες, ἑρμηνεύοντάς την βάσει τῶν ὄψεων τοῦ Ἄρεως καί τῆς Ἀφροδίτης ὡς πρός τά φῶτα· τό ἐάν πρόκειται γιά περιπτώσεις διαβόητες, διακριτικὲς ἢ βδελυρές, ἐξαρτᾶται από τίς ἐπί πλέον ὄψεις τῶν ἀνωτέρω πλανητῶν μέ τόν Ἑρμῆ, τόν Δία καί τόν Κρόνο.

2. Καταρχαί α΄. 
Ἰατρός καί ἀσθενής
Γνώση καί πεῖρα εἶναι ἀπαραίτητες σέ ἕνα καλόν ἰατρό, ὁ ὁποῖος εἶναι ὑπεύθυνος γιά τήν κατάσταση τοῦ ἀσθενοῦς του. Ἀλλ’ οἱ δυνατότητες τοῦ ἰατροῦ νά τόν θεραπεύσει ἐξαρτῶνται καί από τή στιγμή κατά τήν ὁποία εἴτε ὁ ασθενής ἔπεσε στό κρεβάτι εἴτε τοῦτο ἀναγγέλθηκε στόν ἰατρό ἢ εἰσῆλθε ὁ ἰατρός στό σπίτι. Ἔτσι ὁ ἰατρός πρέπει νά καταστρώσει ἕνα ὡροσκόπιο βάσει τῆς ἀκριβοῦς ὥρας γιά οἱανδήποτε από αὐτὲς τίς περιπτώσεις καί νά ἐλέγξει τή θέση τῆς Σελήνης, τήν ἡλικία της, τίς ὄψεις της (σύνοδο, τετράγωνο ἢ ἀντίθεση) πρός τούς κακοποιοὺς πλανῆτες καί τή θέση τῶν ἀγαθοποιῶν πλανητῶν. Σέ ἕνα τέτοιο ὡροσκόπιο ὁ Ὡροσκόπος συμβολίζει τόν ἀσθενοῦντα, ἡ Δύση τή νόσο, ἡ ἄνω μεσουράνηση (μεσουράνημα) τόν ἰατρό καί ἡ κάτω μεσουράνηση (ὑπόγειο) τήν ἔκβαση τῆς νόσου. Ἐάν ὁ ὡροσκόπος προσβάλλεται από τούς κακοποιούς, αλλά στό δῦνον εὑρίσκονται οἱ ἀγαθοποιοί, τότε ὁ ασθενής ἀσθενεῖ βαρέως καί χρονίζει σ’ αὐτή τήν κατάσταση. ’Εάν ἡ ἄνω μεσουράνηση προσβάλλεται από κακοποιούς, τότε ὁ ασθενής περιέπεσε σέ κακόν ἰατρό, ὁ ὁποῖος καί εὐθύνεται γι’ αὐτή τήν κατάσταση. Τέλος, ἐάν προσβάλλεται ἡ κάτω μεσουράνηση, τότε ὁ ασθενής εὑρίσκεται σέ μεγάλον κίνδυνο καί πιθανότητες σωτηρίας του ὑπάρχουν μόνον ἂν παρευρίσκονται καί ἀγαθοποιοὶ πλανῆτες. Γενικῶς, ἡ θέση τῆς Σελήνης δείχνει τό εἶδος καί τό αἴτιο τῆς νόσου. Πρέπει ἑπομένως νά ἐλεγθεῖ, ποιὸς πλανήτης ἦταν στό δῦνον ἢ σέ ἀπόσταση 15° από τόν Ἥλιο (ὕπαυγος) καί προσέβαλλε τή Σελήνη κατά τετράγωνο (90°) ἢ κατά διάμετρο (180°). Ἡ ἐξέλιξη τῆς νόσου καί ἡ θεραπεία τοῦ ἀσθενοῦς ἐξαρτῶνται από τή μεταβολή αὐτῶν τῶν ὄψεων λόγω τῆς κινήσεως τῆς Σελήνης στόν ζῳδιακό σέ ἕνα συνοδικόν μῆνα.

β΄. ’Εξέλιξη τῆς νόσου
Στό ἔργο του Περί κρισίμων ἡμερῶν, τό ὁποῖο περιέχει σχόλια γιά τό ὁμώνυμο ἔργο τοῦ Ἱπποκράτους, ὁ Γαληνός ἐξηγεῖ τήν ἐπίδραση τοῦ Ἡλίου καί τῆς Σελήνης στίς χρόνιες καί τίς ὀξεῖες νόσους. Δείχνει ἐπίσης τή σχέση μεταξύ κρισίμων ἡμερῶν καί τῶν φάσεων τῆς Σελήνης, σχολιάζοντας τά περί ἀστρικοῦ καί συνοδικοῦ μηνός, καί δίδοντας ἕνα παράδειμα τῆς ἐπιδράσεως τῶν διελεύσεων τῆς Σελήνης, καθώς αὐτή σχηματίζει ὄψεις πρός τούς ἀγαθοποιούς καί τούς κακοποιούς πλανῆτες στό ὡροσκόπιο ενός ἀτόμου. Στό ἔργο τοῦ Γαληνοῦ Περί κατακλίσεως προγνωστικὰ ἐκ τῆς μαθηματικῆς ἐπιστήμης [τό ὁποῖο κατά μέγα μέρος συμπίπτει μέ τό ἔργο τοῦ Ἑρμοῦ τοῦ Τρισμεγίστου Περί κατακλίσεως νοσούντων προγνωστικά ἐκ τῆς μαθηματικῆς ἐπιστήμης πρός Ἄμμωνα Αἰγύπτιον], τό αἴτιο καί ἡ ἐξέλιξη τῆς νόσου ἐξαρτῶνται από τή θέση τῆς Σελήνης στά ζῴδια, τίς φάσεις καί τήν ἡλικία της, καί τίς ἰσχυρές ὄψεις της πρός τούς ἀγαθοποιούς καί τούς κακοποιούς πλανῆτες κατά τή στιγμή τῆς ἐκδηλώσεως τῆς νόσου. Ἡ ἐπίδραση τῶν φάσεων τῆς Σελήνης στήν ἐξέλιξη μιᾶς νόσου ἦταν γνωστή στούς ἰατροὺς από πολύ παλαιά. Ὁ Ἡφαιστίων ὁ Θηβαῖος, ὁ ὁποῖος ἀσφαλῶς γνώριζε τό Περί κρισίμων ἡμερῶν ἔργο τοῦ Γαληνοῦ, ἐξηγεῖ πῶς οἱ κρίσιμες ἡμέρες σχετίζονται μέ τή θέση τῆς Σελήνης κατά τόν χρόνο ἐνάρξεως τῆς νόσου, τίς φάσεις της στά διάφορα ζῴδια καί τίς διάφορες ὄψεις (γωνιακές σχέσεις) της μέ τούς κακοποιούς πλανῆτες. Ἡ Ἐπιτομή τοῦ Παγχαρίου ἐπὶ τοῦ ἰδίου ἀντικειμένου σώζεται σέ χειρόγραφο τοῦ ΙΑ΄ αἰῶνος μαζί μέ ἄλλα ἀνώνυμα κείμενα σχετικοῦ περιεχομένου. Ὁ γνωστός ἰατρός Ἀέτιος ὁ Ἀμιδηνός (Ϛ´ αἰ. μ.Χ.) ἀναφέρεται ἐπίσης στίς εὐοίωνες καί δυσοίωνες κριτικὲς ἡμέρες τῆς νόσου. Καθώς ἡ ἀρχαία παράδοση συνεχίζεται στό Βυζάντιο, ὁ Μιχαήλ Ψελλός, διάσημος διανοούμενος τοῦ ΙΑ´ αἰῶνος, στό ἔργο του Πόνημα ἰατρικόν ἄριστον δι’ ἰάμβων, ἀναφέρεται στίς κρίσιμες ἡμέρες. Ἐπί πλέον, σέ πολλά βυζαντινά χειρόγραφα σώζονται ἀνώνυμες πραγματεῖες μέ καταλόγους τῆς ἀναμενομένης ἐξελίξεως τῆς καταστάσεως ενός ἀσθενοῦς, ἀναλόγως τῆς ἡμέρας τῆς ἡλικίας τῆς Σελήνης μέσα στόν συνοδικὸ μῆνα, κατά τήν ὁποία ἐκδηλώθηκε ἡ νόσος.

γ΄. Χειρουργικές ἐπεμβάσεις καί ἐκτρώσεις 
Κατά τόν Ἡφαιστίωνα ἰδιαιτέρα προσοχή πρέπει νά δίδεται σέ περιπτώσεις χειρουργικῶν ἐπεμβάσεων, γιά τίς ὁποῖες δύο εἶναι οἱ βασικές συνθῆκες: 
α΄) Ἡ Σελήνη πρέπει νά εἶναι φθίνουσα καί σέ σύνοδο ἢ νά πλησιάζει (συνάπτουσα) πρός ἀγαθοποιούς πλανῆτες· 
β΄) ποτέ νά μήν ἐγχειρίζεται τό μέρος τοῦ σώματος, τό ὁποῖο κυβερνᾶται από τό ζῴδιο, τό ὁποῖο διατρέχει τότε ἡ Σελήνη. 
Ὁ Δωρόθεος Σιδῶνος (Α΄ αἰ. μ.Χ.) ἀναφέρει δύο ἐπὶ πλέον συνθῆκες: 
α΄) Νά μήν προσβάλλεται ὁ ὡροσκόπος, ὅπως συμβαίνει π.χ. ὅταν κάποιος κακοποιός πλανήτης εἶναι ἐπίκεντρος καί κάνει ἀνάδρομο κίνηση (ἐπίκεντρος ὢν ἀναποδίζῃ)· καί 
β΄) ἂν ἡ Σελήνη εὑρίσκεται σέ τροπικό ζῴδιο (Καρκίνος, Αἰγόκερως) ἡ ἐγχείριση νά γίνεται μόνον ἐάν ἡ Σελήνη εὑρίσκεται σέ σύνοδο μέ ἀγαθοποιούς πλανῆτες, ἄλλως ὑπάρχει κίνδυνος ὑποτροπῆς (ὑποτροπιασμοῦ) καί ἀνάγκιη νέας χειρουργικῆς ἐπεμβάσεως. 
Εἰδικῶς στήν περίπτωση ἐγχειρίσεως τῶν ὀφθαλμῶν, ἡ Σελήνη πρέπει νά εἶναι πλήθουσα καί σέ φῶς (πανσέληνος) καί σέ ἀριθμούς, καί νά πλησιάζει πρός ἀγαθοποιούς πλανῆτες, χωρίς νά προσβάλλεται από κακοποιούς. Ὀκτακόσια χρόνια ἀργότερα ὁ Μανουήλ Κομνηνός ἀσκεῖ κριτικὴ στόν ἀμαθῆ ἄνθρωπο, ὁ ὁποῖος ἐν ἀντιθέσει πρός τόν σοφὸν δέν καταλαβαίνει τήν ἔννοια τῶν ἀρχαίων ἀστρολογικῶν κανόνων π.χ. μή ἅψῃ μορίου διά σιδήρου τῆς Σελήνης ἐπεχούσης τό ζῴδιον τό οἰκειούμενον τῷ μορίῳ ἐκείνῳ, ὁ ὁποῖος ταυτίζεται μέ τόν δεύτερο κανόνα, τόν ὁποῖο ἀναφέρει ὁ Ἡφαιστίων. Ἡ ἐξήγηση τοῦ Μανουήλ Κομνηνοῦ εἶναι, ὅτι ἡ φύση τῆς Σελήνης εἶναι ὑγροτέρα από ἐκείνη τῶν ἄλλων ἀστέρων λόγῳ τῆς γειτνιάσεώς της πρός τή γῆ, τῆς ὁποίας δέχεται τίς περισσότερες ἀναθυμιάσεις. Ἔτσι ἡ ἐπίδραση τῆς Σελήνης προκαλεῖ αὔξηση τῆς ὑγρασίας στήν ἐγχειρισμένη περιοχὴ καί ἑπομένως φλεγμονή. Μολονότι οἱ ἐκτρώσεις δεν γίνονταν από ἰατρούς, αλλά από μαῖες καί ἄλλους πρακτικούς, ἀποτελοῦν εἶδος ἐγχειρίσεως καί μάλιστα πολύ σοβαρῆς. Γι’ αὐτό τόν λόγο στά ἰατρομαθηματικὰ κείμενα ἀναφέρονται ὅλες οἱ εὐνοϊκές καί δυσμενεῖς μοῖρες τοῦ ζῳδιακοῦ σχετικῶς μέ αὐτές τίς ἐπεμβάσεις. Στίς ἐκτρώσεις πρέπει καί ἡ Σελήνη καί ὁ ὡροσκόπος νά μήν εὑρίσκονται σέ δυσμενῆ μοῖρα καί νά μήν προσβάλλονται από τόν Κρόνο.

δ΄. Τοκετοί 
Γενικῶς οἱ τοκετοί εἶναι εὔκολοι, ὅταν τό νεογνό ἐξέρχεται μέ τόν σωστό τρόπο. Τοῦτο συνήθως συμβαίνει, ὅταν ἡ Σελήνη εὑρίσκεται σέ ὀρθά ζῴδια, δηλαδή από τόν Καρκίνο (θερινό ἡλιοστάσιο) ἕως καί τόν Τοξότη· ἐάν ὅμως ἡ Σελήνη εὑρίσκεται σέ λοξὸ ζῴδιο, δηλαδή από τόν Αἰγόκερω (χειμερινό ἡλιοστάσιο) ἕως καί τούς Διδύμους, ὁ τοκετός μπορεῖ νά εἶναι δύσκολος. Ἐπί πλέον γεννήσεις ἀρρένων ἢ θηλέων βρεφῶν μπορεῖ νά εἶναι εὔκολες ἢ δύσκολες, ἀναλόγως τῆς θέσεως τοῦ Ἡλίου, τῆς Σελήνης καί τοῦ ὡροσκόπου σέ ἄρρενα ἢ θήλεα ζῴδια ἀντιστοίχως. Ἐάν ὁ Κρόνος εὑρίσκεται σέ θῆλυ ζῴδιο καί εἶναι ἐπίκεντρος, οἱ γεννήσεις θηλέων μπορεῖ νά εἶναι δύσκολες· ἂν πρόκειται γιά τόν Ἄρη, τότε ὁ τοκετός μπορεῖ νά συμβεῖ ξαφνικὰ ὁπουδήποτε, π.χ. στόν δρόμο ἢ τά λουτρά.

ε΄. Ἐμετικά καί καθαρτικά 
Ἐμετικά καί καθαρτικά πρέπει νά δίδονται, ὅταν ἡ Σελήνη εἶναι φθίνουσα καί σέ σύνοδο μέ ἀγαθοποιούς πλανῆτες, ἢ κινουμένη πλησιάζει πρός αὐτούς. Εἶναι καλύτερο τά ἐμετικά νά δίδονται, ὅταν ἡ Σελήνη εὑρίσκεται στόν ἀναβιβάζοντα σύνδεσμο καί τά καθαρτικὰ ὅταν αὐτή εὑρίσκεται στόν καταβιβάζοντα σύνδεσμο τῆς τροχιᾶς της. Εὐνοϊκότερα ζῴδια γιά παροχή ἐμετικῶν θεωροῦνται οἱ Δίδυμοι, ὁ Ζυγός, ὁ Τοξότης καί ὁ Ὑδροχόος· ἐνῶ τό πλέον ἀκατάλληλο εἶναι ὁ Αἰγόκερως. Ὁ Μανουήλ Κομνηνός ἀναφέρει ἕνα παλαιόν κανόνα· μή δῴης τινί καθάρσιον τῆς σελήνης συνοδευούσης τῷ Διί, δηλαδή μή δώσεις σέ κάποιον καθαρτικό, ὅταν ἡ Σελήνη εὑρίσκεται σέ σύνοδο μέ τόν Δία. Τοῦτο ἀποδίδεται στήν εὔκρατο φύση τοῦ Διός, λόγῳ τῆς ὁποίας ἐξασθενεῖ ἡ δύναμη τοῦ φαρμάκου, ὅταν ἡ Σελήνη εὑρίσκεται σέ σύνοδο μέ τόν Δία (ἀμβλύνεται ἡ τοῦ καθαρσίου δύναμις τῇ τοῦ τοιούτου ἀστέρος συνόδῳ), καί ἑπομένως αὐτό δέν μπορεῖ νά ἕλξει τά ὑλικὰ καί νά παλαίσει ἐναντίον τῆς διαθέσεως τοῦ ἀσθενοῦς (τό φάρμακον ἀσθενεῖ τάς ὕλας ἑλκῦσαι καί ἀντιπαλαῖσαι τῇ διαθέσει).

Ἐπιλεγόμενα 
Ὁ μεγάλος ἀριθμός καί ἡ ποικιλία τῶν θεμάτων τῶν ἰατρομαθηματικῶν ἔργων δέν εἶναι ὁ μόνος λόγος, ὁ ὁποῖος δέν ἐπιτρέπει τή διεξοδική ἀνάλυσή τους στήν παροῦσα ἐργασία· γιά νά μπορέσει ὁ ἀναγνώστης νά κατανοήσει καλῶς τίς ἀναφερθεῖσες περιπτώσεις, πρέπει νά γνωρίζει τουλάχιστον τίς βασικές ἀρχές καί τίς τεχνικές ὑπολογισμοῦ στήν ἀστρολογία, κάτι τό ὁποῖο δέν εἶναι πάντοτε δυνατόν. Μόνον ἕνα εἰδικό βιβλίο περί τῶν ἰατρομαθηματικῶν, τό ὁποῖο θά περιλάμβανε ὅλα τά ἀναγκαῖα στοιχεῖα από τή θεωρία καί θά συνοδευόταν από τά σχετικὰ παραδειγματικά ὡροσκόπια, θά ἔκανε κατανοητά αὐτά τά θέματα. Παρ’ ὅλα αὐτά γίνεται φανερό, ὅτι τά ἰατρομαθηματικά, συνδυάζοντας τήν ἰατρική μέ τήν ἀστρολογία, ἔπαιζαν σπουδαῖο ρόλο στή ζωή. Πῶς ἀλλοιῶς θά μποροῦσε νά ἑρμηνευθεῖ ὁ μεγάλος ἀριθμὸς ἰατρομαθηματικῶν ἔργων στά σωζόμενα βυζαντινά χειρόγραφα, ἂν δέν ὑπῆρχε τό σχετικό ἐνδιαφέρον ὑψηλοβάθμων κρατικῶν ὑπαλλήλων, ἐκκλησιαστικῶν λειτουργῶν καί γενικῶς διανοουμένων, οἱ ὁποῖοι τά εἶχαν στίς ἰδιωτικές συλλογές τους ἢ τά εὕρισκαν στίς βιβλιοθῆκες, στίς ὁποῖες αὐτοί εἶχαν πρόσβαση; Ἡ περίπτωση τοῦ αὐτοκράτορος Μανουήλ Κομνηνοῦ, ὁ ὁποῖος τόν ΙΒ΄ αἰῶνα μεταξύ ἄλλων ἐπιχειρημάτων γιά τήν ὑποστήριξη τῆς ἀστρολογίας ἀναφέρει καί δυό ἰατρομαθηματικούς κανόνες, ἀποτελεῖ ἰσχυρή ἔνδειξη, ὅτι οἱ ἰατροί τοῦ καιροῦ του ἐσέβοντο καί ἀκολουθοῦσαν τουλάχιστον κάποιες βασικές ἀρχές τῆς ἰατρικῆς ἀστρολογίας. Ἀκόμη καί τά λαϊκά ἰατροσόφια διασώζουν ἰατρομαθηματικούς κανόνες. Γίνεται ἐπίσης ἀντιληπτό, ὅτι ἡ ἐπήρεια ενός ἰατρομαθηματικοῦ ἐπάνω στόν ἄρρωστο ἦταν πολύ μεγαλύτερη από ἐκείνη ενός ἁπλοῦ ἰατροῦ ἢ ἀστρολόγου. Ἡ περίπτωση τοῦ Κρινᾶ, ενός ἰατροῦ-ἀστρολόγου, ὁ ὁποῖος εἶχε μεγάλη ἐπιτυχία στήν κοινωνική ζωή, ὑπῆρξε πιθανότατα ἕνα ἄπιαστο ὄνειρο γιά πολλούς ἄλλους ἰατρούς μέσα στούς αἰῶνες.

(Από τη μεριά του Μαθητευόμενου, ζητώ μια τεράστια συγνώμη, γιατί δεν μπόρεσα να δώσω το ωραίο αυτό απόσπασμα με ορθογραφική ακρίβεια λόγω προβλήματος με την γλώσσα του κομπιούτερ. Αντικατέστησα λοιπόν την βαρεία με τον συνήθη τόνο γιατί κάθε λέξη στο κείμενο είτε χωριζόταν καθώς το κομπιούτερ δεν την αναγνώριζε σαν τόνο παρά σαν φθόγγο κάνοντας όχι μόνο την καημένη τη βαρεία να πετάει αλλά και το μάτι του αναγνώστη.  Παρεπιπτόντως, αυτή η φαντάζομαι υπέροχη κυρία που ασχολήθηκε με αυτήν την έρευνα πάνω στην ιατρική αστρολογία, είναι η ίδια που έχει μεταφράσει το ωραιότατο βιβλίο του Πίτερ Μάρσαλ, Παγκόσμια Αστρολογία, και το οποίο θα το βρείτε στο Εγχειρίδιον, Βουλής 15, Σύνταγμα, εντός της Στοάς)

Πέμπτη 31 Αυγούστου 2017

Mάρως Παπαθανασίου: Ἰατρομαθηματικά (Ἰατρική ἀστρολογία) κατά τήν Ὕστερη Ἀρχαιότητα καί τή Βυζαντινή ἐποχή

Mάρως Παπαθανασίου: Ἰατρομαθηματικά (Ἰατρική ἀστρολογία) κατά τήν Ὕστερη Ἀρχαιότητα καί τή Βυζαντινή ἐποχή      Απόσπασμα από το έργο Πάπυροι, τόμος 2, 2013

Ἡ ἀστρολογία κατά τούς ἑλληνορωμαϊκούς καί τούς βυζαντινούς χρόνους

Μεταξύ ὅλων τῶν μαντικῶν τεχνῶν, τίς ὁποῖες ἐπινόησε ὁ ἄνθρωπος γιά τήν πρόγνωση τοῦ μέλλοντός του, ἡ ἀστρολογία θεωρεῖται ὡς ἡ πλέον «ἔντεχνος» μέ τό φιλοσοφικό ὑπόβαθρό της καί τίς ἀπαιτούμενες ἀστρονομικές τεχνικές γιά τόν ὑπολογισμό ἑνός ὡροσκοπίου. Αὐτές οἱ τεχνικές τελειοποιήθηκαν στήν Ἀλεξάνδρεια, τό μεγάλο κέντρο τῆς ἑλληνικῆς ἐπιστήμης ―ἰδιαιτέρως τῶν μαθηματικῶν καί τῆς ἀστρονομίας― καί σταυροδρόμι διαφόρων λαῶν καί πολιτισμῶν. Ὁ μεγάλος ἀριθμός τῶν ὡροσκοπίων, τά ὁποῖα εἶχαν ὑπολογισθεῖ παλαιότερα, ἀποτέλεσε σπουδαῖο ὑλικό γιά τήν ἐπιστημονική ἔρευνα, ὅσον ἀφορᾶ στίς σχέσεις τῆς ἀστρολογίας μέ τήν ἰατρική, καί ὡς ἐκ τούτου τή δημιουργία ἑνός εἰδικοῦ κλάδου, ἐκείνου τῶν ἰατρομαθηματικῶν. Ἡ ἀστρολογία συσχετισμένη πλέον μέ τήν ἰατρική ἔχαιρε μεγαλυτέρας ἐκτιμήσεως καί ἀσκοῦσε μεγαλυτέραν ἐπήρεια στόν κόσμο. Τοῦτο ἴσως ἐξηγεῖ ἐν μέρει, πῶς ἡ ἀστρολογία κατάφερε νά ἐπιβιώσει κατά τούς ἑλληνορωμαϊκούς καί τούς βυζαντινούς χρόνους, παρά τήν ἰσχυρή πολεμική ἐναντίον της. Καθ’ ὅλη τήν ἔκταση τοῦ Ρωμαϊκοῦ κράτους ἡ ἀστρολογία θεωρεῖτο ὡς ἡ πλέον ἀκριβής μέθοδος μαντικῆς. Γι’ αὐτό κάθε αὐτοκράτωρ θεωροῦσε καθῆκον του νά τή χρησιμοποιεῖ προκειμένου νά εἶναι ἐνήμερος γιά τίς πιθανότητες μελλοντικῶν κινδύνων, οἱ ὁποῖοι θά ἀπειλοῦσαν τό κράτος καί τόν ἴδιο προσωπικῶς. Ἔτσι, ἀφ’ ἑνός μέν φρόντιζε νά ἀποκλείει τούς ἀντιπάλους του ἀπό τή δυνατότητα προσβάσεως σέ ἀστρολογικές προβλέψεις καί ἀφ’ ἑτέρου νά διατηρεῖ τό μονοπώλιο τῶν συμβουλῶν τῶν ἀστρολόγων του. Εἶναι μάλιστα πολύ πιθανόν, ἤδη ἀπό τῆς ἱδρύσεώς του τό «’Αθήναιον» (134 μ.Χ.) ―τό πρῶτο κρατικὸ Ρωμαϊκό πανεπιστήμιο― νά διέθετε καθηγητές τῆς ἀστρονομίας, οἱ ὁποῖοι νά δίδασκαν καί τίς βασικές ἀρχές τῆς ἀστρολογίας, ἀφοῦ ὁ ἱδρυτής του, ὁ αὐτοκράτωρ Ἀδριανός (117-138 μ.Χ.), ἦταν ὄχι μόνον ἔνθερμος ὀπαδός τῆς ἀστρολογίας, ἀλλά τήν ἀσκοῦσε καί ὁ ἴδιος. Ἡ πρώτη διάταξη γιά την ἐξορία τῶν ἀστρολόγων ἀπό τή Ρώμη ἦταν ἐκείνη τοῦ 139 μ.Χ., ἐνῶ εἶχαν ὑπάρξει τουλάχιστον 8 διατάγματα μεταξύ τοῦ θανάτου τοῦ Ἰουλίου Καίσαρος (44 π.Χ.) καί ἐκείνου τοῦ Μάρκου Αὐρηλίου (180 μ.Χ.), τά ὁποῖα πρέπει νά θεωροῦνται ὡς κρατικά «μέτρα ἐπειγούσης ἀνάγκης»· γι’ αὐτό, παρά τά διατάγματα, συγχρόνως ἐπιτρεπόταν στούς ἀστρολόγους να μείνουν στή Ρώμη, ὑπό τόν ὅρο νά μήν ἀσκοῦν πλέον τήν τέχνη τους. Ὁ Διοκλητιανὸς ἦταν ὁ πρῶτος, ὁ ὁποῖος τό 294 μ.Χ. γιά πολιτικούς (ὄχι θρησκευτικούς) λόγους διέταξε τήν ἐξορία ὅλων τῶν πάσης φύσεως μάντεων σέ ὅλη τήν ἔκταση τῆς αὐτοκρατορίας του, διότι θεωροῦσε τήν προγνωστική δραστηριότητά τους πολύ ἐπικίνδυνη γιά τό κράτος. τό διάταγμά του περιλάμβανε τήν ἀπαγόρευση τόσο τῆς διδασκαλίας, ὅσο καί τῆς ἀσκήσεως τῆς «μαθηματικῆς τέχνης», δηλαδὴ τῆς ἀστρολογίας. Παρ’ ὅλα αὐτά καί τό δικό του ἔδικτο εἶχε τόν ἴδιο προδρομικὸ χαρακτήρα μέ ἐκεῖνον τῶν ἄλλων τοπικῶν διατάξεων, οἱ ὁποῖες εἶχαν προηγηθεῖ. Ἀργότερα οἱ χριστιανοὶ αὐτοκράτορες γιά θρησκευτικοὺς λόγους μετέτρεψαν αὐτά τά ἔδικτα σέ μόνιμα. Ἐξετάζοντας διεξοδικά ἕνα ἀρχαῖο σχόλιο ἐπάνω στά Εἰσαγωγικά, τήν ἀστρολογική πραγματεία τοῦ Παύλου τοῦ Ἀλεξανδρέως, ὁ L. G. Westerink ἀπέδειξε, ὅτι αὐτό τό σχόλιο πρέπει νά προέρχεται ἀπό μιά σειρά ὁμιλιῶν κατά τούς μῆνες Μάιο καί Ἰούνιο τοῦ 564 μ.Χ. στήν Ἀλεξάνδρεια, οἱ ὀποῖες ἔγιναν ἀπό τόν γνωστό φιλόσοφο Ὀλυμπιόδωρο, ἢ κάποιον ἀπό τούς συνεργάτες του (μαθηματικό ἢ ἀστρολόγο). Κατά τήν ἄποψη τοῦ Westerink, θά ἦταν δυνατόν στά μέσα τοῦ Ϛ΄ αἰῶνος ἡ ἀστρολογία νά ἀποτελοῦσε ἀκόμα ἕνα ἐντελῶς ἀξιόλογο μέρος τῆς «τετρακτύος» καί ἑπομένως τοῦ ὅλου προγράμματος διδασκαλίας τῆς φιλοσοφίας. Στήν περίπτωση αὐτή φαίνεται πολὺ πιθανόν, ὅτι ὁ Στέφανος ὁ Ἀλεξανδρεύς (τέλη Ϛ΄ - ἀρχὲς Ζ΄ αἰ.) εἶχε τή δυνατότητα νά σπουδάσει ἀστρολογία στήν Ἀλεξάνδρεια καί μετά τήν πρόσκλησή του στήν Κωνσταντινούπολη ἀπό τόν αὐτοκράτορα Ἡράκλειο (610- 641) νά ὑπολογίσει τό ὡροσκόπιο τοῦ αὐτοκράτορος καί ἐκεῖνο τοῦ Ἰσλάμ. Τοῦτο ἀποτελεῖ μία σοβαρή ἔνδειξη, ὅτι ἀκόμη καί χριστιανοὶ αὐτοκράτορες συνεβουλεύοντο τούς ἀστρολόγους τόσο γιά κρατικές, ὅσο καί γιά προσωπικὲς ὑποθέσεις τους. Ἐπιπλέον, ἡ σχετική νομοθεσία ὑπέκειτο σέ μεταβολές, ἀναλόγως τῶν περιστάσεων. Ἔτσι, ἀπό τήν ἀντιβολή τῶν βιβλίων τῶν νόμων τοῦ Η΄ καί τῶν Θ΄/Ι΄ αἰώνων, συνάγεται ὅτι ὁ νομοθέτης ἀσχολήθηκε μέ τήν καταπολέμηση τῆς μαγείας πολύ ἐντονότερα τήν ἐποχή τῆς δυναστείας τῶν Μακεδόνων παρά τήν ἐποχὴ τῶν Ἰσαύρων, ἡ νομοθεσία τῶν ὁποίων (Ἰσαύρων) ἀποτελεῖ βελτίωση ὑπὸ τήν ἔννοια μεγαλυτέρας ἐπιεικείας τοῦ Ἰουστινιανείου κώδικος. Ἡ ἐπιβίωση καί ἡ συνέχεια τῆς ἀστρολογίας στό Βυζάντιο φαίνεται σέ μία ἐπιστολή τοῦ Μανουήλ Κομνηνοῦ (1143-1180) πρός τόν μοναχὸ Μιχαήλ Γλυκᾶ, στήν ὁποία ὑπερασπίζεται τήν ἀστρολογία. Ἕνα ἀπό τά ἐπιχειρήματα τοῦ αὐτοκράτορος εἶναι, ὅτι ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος συμβουλεύθηκε τόν περίφημο ἀστρολόγο Οὐάλεντα γιά τήν ἐπιλογή τῆς πλέον εὐνοϊκῆς ἡμέρας γιά τά ἐγκαίνια ἱδρύσεως τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ὥστε ἡ πόλη νά παραμένει ἀπόρθητος ἐσαεί ἀπό τούς ἐχθρούς της, καί ἀνέμεινε γι’ αὐτό δεκατέσσερα χρόνια: Ἐὰν λοιπόν ἐκεῖνος ὁ φιλόχριστος βασιλεὺς ὁ ἐν ἀποστόλοις ἀπόστολος καί οἱ μετ’ ἐκεῖνον εὐσεβέστατοι βασιλεῖς καί ἀρχιερεῖς θεωροῦσαν αἱρετική τή μαθηματική τέχνη, δέν θά τή χρησιμοποιοῦσαν. Ἡ ἄνθηση τῆς ἀστρολογίας κατά τούς αἰῶνες τῆς βασιλείας τῶν Κομνηνῶν, τῶν ’Αγγέλων καί τῶν Παλαιολόγων, καί ὁ μεγάλος ἀριθμός ἀστρολογικῶν χειρογράφων, τά ὁποῖα ὑπῆρχαν στίς ἰδιωτικές βιβλιοθῆκες κρατικῶν καί ἐκκλησιαστικῶν λειτουργῶν, ἀποδεικνύει ὅτι πολλοὶ διανοούμενοι εἶχαν συμφιλιώσει τίς χριστιανικὲς πεποιθήσεις τους μέ τήν ἀστρολογία. Μιὰ πρώιμη ἔνδειξη περὶ αὐτοῦ προέρχεται ἀπό τόν Στέφανο τόν Ἀλεξανδρέα, ὁ ὁποῖος στό πρῶτο μέρος τῆς Ἀποτελεσματικῆς πραγματείας του ἐκθέτει τίς γενικές ἀπόψεις του περὶ τῆς δι’ ἀστρονομίας ἐπιστημονικῆς μυήσεως καί εἰσαγωγικῆς μεθόδου καί τίς προσπάθειές του, νά μᾶς προσφέρει καταφανῆ γνώση διὰ τῆς ἐνδεχομένης τε καί δυνατῆς ἀστροθεσίας, τήν ὁποία ὁ Θεὸς μᾶς ἔδωσε νά χρησιμοποιοῦμε ὡς προφήτιδα (προφήτιδος δίκην). Ἡ εὐσέβειά του εἶναι καταφανὴς καθώς τονίζει, ὅτι ὅλες οἱ συντελούμενες στόν κόσμο φυσικές, πολιτικές καί κοινωνικές λειτουργίες καί μεταβολές, ὅπως ἐπίσης τά χαρίσματα καί ἡ θέση τῶν ἀνθρώπων στήν κοινωνία, ὀφείλονται στή βούληση καί τήν ἐπενέργεια τοῦ Δημιουργοῦ, τοῦ τῶν ὅλων θεοῦ, ὁ ὁποῖος ἂν καί χρησιμοποιεῖ ὡς ὄργανα τούς ἀστέρες, αὐτοῦ μόνου ἐστὶν ἡ ποιητική αἰτία, θά μποροῦσε νά ἐπιτελέσει ὅ,τι θέλει καί χωρὶς αὐτούς. Ὅσον ἀφορᾶ στήν ἔκταση τῶν γνώσεων καί τή δυνατότητα ἀκριβείας τῶν προβλέψεών μας μέσῳ τῆς θέσεως τῶν ἀστέρων, ὁ συγγραφεὺς εἶναι ἀπολύτως κατηγορηματικός, ὅτι ἡ τελεία γνῶσις καί ἀψευδεστάτη θεοῦ καί μόνου ἐστίν, ἄνθρωποι δὲ διὰ στοιχείων καί δι’ ἀστέρων τεκμαιρόμενοι ἐκ μέρους γινώσκουσι καί ἐκ μέρους προλέγουσι. Μερικοὺς αἰῶνες ἀργότερα ὁ Μανουήλ Κομνηνός θεωρεῖ, ὅτι ἡ χρήση τῆς ἀστρολογίας τόν κατάλληλο καιρὸ δέν εἶναι ἁμαρτία, ὅπως ἰσχυρίζεται ὁ Μιχαήλ Γλυκᾶς. Διότι, ὅπως ἐξηγεῖ, ἡ ἀστρολογία ἁπλῶς προβλέπει (προσημαίνει) μόνον, λαμβάνοντας ὑπ’ ὄψιν τίς δυνάμεις τῶν ἀστέρων, τίς ὁποῖες ὁ Θεὸς ἔδωσε σέ αὐτούς, καί τίς κράσεις καί τίς ποιότητες. Τοῦτο δέν σημαίνει, ὅτι οἱ ἀστέρες εἶναι ποιητικὰ αἴτια, ἐφ’ ὅσον τά σώματά τους εἶναι ἄψυχα, ἄνευ λόγου (ἄλογα) καί αἰσθήσεων (ἀναίσθητα). Γι’ αὐτό καί δέν τούς ἐρωτοῦμε, περιμένοντας κάποιαν ἀπάντηση ἐκ μέρους τους· ἁπλῶς τούς παρατηροῦμε, καί ἐκεῖνος πού γνωρίζει τή φύση τῶν ἀστέρων καί τήν κράση, ἡ ὁποία προκύπτει ἀπό αὐτούς, καί τίς ὄψεις σχηματισμὸν) οἱ ὁποῖες δηλώνουν τά ἀνωτέρω, προβλέπει (σημειώνει) τά παρόντα καί τά μέλλοντα (τά τε ὄντα τά τε ἐσόμενα). Μία χιλιετία ἐνωρίτερα, ὁ μεγάλος ἀστρονόμος Κλαύδιος Πτολεμαῖος (Β´ αἰ. μ.Χ.) στήν Τετράβιβλον μαθηματικήν σύνταξίν του ἐπεσήμαινε, ὅτι ἡ ἀστρολογία δέν πρέπει νά συγχέεται μέ ἄλλες τέχνες (προφανῶς τῆς μαντικῆς), μέ τίς ὁποῖες πολλοί ἐπιτήδειοι ποὺ ἀποσκοποῦν στό κέρδος ἐξαπατοῦν τούς ἀφελεῖς, προσποιούμενοι ὅτι μποροῦν νά προείπουν πολλά πράγματα, ἀκόμα καί ἐκεῖνα τά ὁποῖα δέν μποροῦν νά εἶναι φυσικῶς γνωστά. Ὁ Μανουήλ Κομνηνός ἐπίσης διακρίνει μεταξὺ ἀστρολόγων καί ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι ἐπικαλοῦνται τούς ἀστέρες καί ὁμιλοῦν μαζί τους· ἐξηγεῖ μάλιστα, ὅτι γι’ αὐτό τόν λόγο ἡ ἀστρολογία ἔχει παρεξηγηθεῖ καί οἱ ἀστρολόγοι θεωροῦνται μάγοι.

Ἀστρολογία καί ἰατρικὴ

Κατά τόν Ἱπποκράτη, οἱ ἰατροί πρέπει νά ἔχουν καλή γνώση τῆς ἀστρονομίας ὥστε νά καταλαβαίνουν τά ἐποχικά φαινόμενα καί τίς μεταβολές τους, οἱ ὁποῖες μποροῦν νά ἐπηρεάσουν τήν ὑγεία τῶν ἀσθενῶν τους, εἴτε σέ χρόνιες εἴτε σέ ὀξεῖες νόσους. Πολύ ἀργότερα ὁ Γαληνός (Β´ αἰ. μ.Χ.) ἀσκεῖ κριτική κατ’ ἐκείνων τῶν ἰατρῶν, οἱ ὁποῖοι μολονότι ἰσχυρίζονται ὅτι ἀκολουθοῦν τίς συμβουλές τοῦ Ἱπποκράτους, πράττουν ἀκριβῶς τά ἀντίθετα. Π.χ. ἐνῶ ὁ Ἱπποκράτης λέει, ὅτι ἡ ἀστρονομία καί ἑπομένως ἡ γεωμετρία συμβάλλει κατά μέγα μέρος στήν ἰατρική, ὄχι μόνον δέν τή μαθαίνουν, ἀλλά καί κατηγοροῦν ὅσους τή χρησιμοποιοῦν. Αὐτά τά σημαντικὰ ἀστρονομικά φαινόμενα, τά ὁποῖα ἦσαν γνωστά πρό πολλοῦ ἀπό τά Ἔργα καί ἡμέραι τοῦ Ἡσιόδου, εἶναι τά ἡλιοστάσια καί οἱ ἰσημερίες πού ἐπισημαίνουν τήν ἔναρξη τῶν ἐποχῶν, καί οἱ ἀνατολές καί δύσεις ἐπιφανῶν ἀστέρων ὡς πρός τήν ἀνατολὴ καί τή δύση τοῦ Ἡλίου, οἱ ὁποῖες ἐπισημαίνουν ἐπίσης τήν ἔναρξη εἰδικῶν περιόδων μέσα στό ἔτος. Ἐπέκταση τῆς ἀπαιτουμένης γιά τούς ἰατροὺς ἀστρονομικῆς γνώσεως εἶναι ἡ ἀστρολογία. σέ ἕναν κώδικα τοῦ ΙϚ΄-IZ΄ αἰ. σώζεται ἕνα ποίημα, τό ὁποῖο ἐπαινεῖ τούς ἰατροὺς ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ὅπως ὁ Κρινᾶς γνωρίζουν τήν κατάλληλη στιγμή γιά νά δώσουν φάρμακα στούς ἀσθενεῖς τους. Μάλιστα ὁ Κρινᾶς πλούτισε τόσο πολύ, ὥστε δώρισε τή μισή περιουσία του στή γενέτειρά του, τή Μασσαλία, γιά νά κτισθεῖ τό τεῖχος της. καί ὁ ἀνώνυμος στιχουργός συμπεραίνει, ὅτι ἡ παρατήρηση τῶν ἀστέρων καί τῶν θέσεών τους εἶναι καί χρήσιμος καί προσοδοφόρος (πλουτοδότειρα) στήν ἰατρική. Λαμβανομένου ὑπ’ ὄψιν, ὅτι ὁ Κρινᾶς ἔδρασε στή Ρώμη κατά τόν Α΄ αἰ. μ.Χ., τό ποίημα αὐτό ἀποτελεῖ ἰσχυρὴ ἔνδειξη γιά τήν ἐπιβίωση καί τή συνέχεια τῆς ἰατρικῆς ἀστρολογίας διὰ μέσου τῶν αἰώνων. Στήν Τετράβιβλό του ὁ Πτολεμαῖος ἀναφέρει, ὅτι οἱ Αἰγύπτιοι ἕνωσαν ἐντελῶς τήν ἰατρικὴ μέ τήν διά τῆς ἀστρονομίας πρόγνωση μέσῳ τῶν καλουμένων ἰατρομαθηματικῶν συντάξεων. Ἑπομένως, τά ἰατρομαθηματικὰ εἶναι ὁ σύνδεσμος μεταξὺ ἰατρικῆς καί ἀστρολογίας, καί ὁ ὅρος ἰατρομαθηματικοὶ ἀναφέρεται σέ ὅσους ἀσκοῦν τήν ἰατρικὴ ἐν συνδυασμῷ μέ τήν ἀστρολογία, ἰδιαιτέρως στήν Ἑλληνορωμαϊκὴ Αἴγυπτο. Ἡ ἀστρολογία ὡς τέχνη σχετίζεται στενά μέ εἰδικὲς ἐφαρμογὲς τοῦ ἀξιώματος τῶν Στωικῶν περί συμπαθείας μεταξὺ ὅλων τῶν μερῶν τοῦ κόσμου, τό ὁποῖο συνεπάγεται ἀμοιβαῖες σχέσεις καί ἐπιδράσεις. Ἑπομένως, τά οὐράνια σώματα ἀσκοῦν κάποιαν ἐπίδραση σέ ὅλα τά πράγματα ἐπάνω στή γῆ (λίθους, μεταλλεύματα, μέταλλα, ὕδατα, φυτά, ζῶα) καί ἰδιαιτέρως τόν ἄνθρωπο. Ἕνα λεπτομερές πνεῦμα, συνιστάμενο κυρίως ἀπό πῦρ καί ἀέρα, διέπει τά πάντα, ἀποτελώντας ἔτσι τό κοινό ὑπόβαθρο πάντων. Κατά τόν Πτολεμαῖο, κάποια δύναμη ἀπό τήν αἰθερώδη καί ἀΐδιο φύση διαδίδεται καί φθάνει ἕως ὁλόκληρη τή σφαῖρα γύρω ἀπό τή γῆ (περιγείαν), ἡ ὁποία ὑπόκειται σέ κάθε μεταβολὴ (δι’ ὅλων μεταβλητήν). Λέγει ἐπίσης, ὅτι ὁ Ἥλιος μαζί μέ τό περιβάλλον ἐπηρεάζει ὅ,τι ὑπάρχει στή γῆ, λόγῳ τῶν μεταβολῶν τῆς θερμοκρασίας καί τῆς ξηρότητος ἢ ὑγρότητος, οἱ ὁποῖες προκαλοῦνται ἀπό τήν ἡμερησία καί ἐτησία κίνησή του. Ὅλα, ἄψυχα καί ἔμψυχα, συμμεταβάλλονται μέ τή Σελήνη, ἡ ἐπήρεια τῆς ὁποίας γίνεται καταφανής στίς συζυγίες (νέα σελήνη καί πανσέληνος) καί τούς τετραγωνισμούς (πρῶτο καί τελευταῖο τέταρτο). Τέλος, διάφορα φαινόμενα τῶν ἀπλανῶν ἀστέρων καί τῶν πλανητῶν, καί οἱ μεταξύ τους «ὄψεις» (συσχηματισμοί), ἐπηρεάζουν τό περιβάλλον καθώς ἐνισχύουν ἢ ἀποδυναμώνουν τήν ἐπίδραση τοῦ ἡλίου σέ ἰδιαίτερες λεπτομέρειες. Θέτει λοιπόν τό ἑξῆς ἐρώτημα: Ἐάν οἱ γεωργοί καί οἱ βοσκοί μέ μόνη τήν παρατήρηση τῶν οὐρανίων φαινομένων διατυπώνουν ὑποθέσεις γιά τήν ποιότητα τῶν ὅσων θά προκύψουν, γιατί καί ἐμεῖς δέν θά μπορούσαμε νά συναγάγουμε τήν ἰδιοσυγκρασία ενός ἀνθρώπου ἀπό τήν κατάσταση τοῦ περιβάλλοντος κατά τή στιγμὴ τῆς γεννήσεώς του; Ὁ Πτολεμαῖος τονίζει, ὅτι κάθε ἐπιστήμη, ἡ ὁποία ἀσχολεῖται μέ τήν ποιότητα τοῦ ὑποκειμένου της, εἶναι εἰκαστικὴ καί ὄχι διαβεβαιωτική. Τοῦτο ἰσχύει καί γιά τή δι’ ἀστρονομίας γνῶσιν, καί ὀφείλεται σέ διαφόρους παράγοντες, οἱ σπουδαιότεροι τῶν ὁποίων εἶναι οἱ ἑξῆς: α΄) Ἡ σύστασή της ἀπό πολλά καί ἀνόμοια πράγματα ὡς «πολύπλευρος τέχνη»· β΄) οἱ ὄψεις τῶν πλανητῶν, τίς ὁποῖες παρατήρησαν οἱ ἀρχαῖοι γιά τίς προγνώσεις τους καί τίς ὁποῖες ἐμεῖς τώρα ἔχουμε ὡς ὑπόδειγμα, εἶναι κατά τό μᾶλλον ἢ ἧττον ὅμοιες ἀλλ’ ὄχι ταυτόσημες πρός τίς σημερινὲς ὄψεις, στίς ὁποῖες βασίζουμε τίς προβλέψεις μας· γ΄) ἡ κληρονομικότητα· δ΄) ἡ ἐπίδραση τοῦ τοπικοῦ περιβάλλοντος· ε΄) οἱ συνθῆκες διατροφῆς καί τά ἤθη τῶν λαῶν σέ διαφορετικούς τόπους· καί Ϛ΄) ἡ ἀνικανότητα καί τά λάθη ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι δέν ἔχουν ἐπαρκεῖς γνώσεις γιά τήν ἄσκηση αὐτῆς τῆς τέχνης. Ἡ ἄποψή του εἶναι, ὅτι δέν πρέπει νά ἀπορρίπτουμε καθ’ ὁλοκληρίαν τήν πρόβλεψη, ἐπειδή μπορεῖ σέ κάποιες περιπτώσεις νά ἀποδεικνύεται ἐσφαλμένη, ἀλλὰ νά καλωσορίζουμε ὅ,τι αὐτή μπορεῖ νά μᾶς προσφέρει· οὔτε πρέπει νά ζητοῦμε κάθε τί ἀπό τήν τέχνη, ἀλλά νά ἐκτιμοῦμε τήν ὀμορφιά της, ἀκόμη καί στίς περιπτώσεις ὅπου αὐτή δέν μπορεῖ νά μᾶς δώσει μία πλήρη ἀπάντηση. σέ μεταγενεστέρους χρόνους ἡ πρόγνωση μέσῳ ἀστρολογίας καί ἰατρικῆς χαρακτηρίζεται ἔντεχνος στοχασμός, τόν ὁποῖο ὁ φιλαλήθης ἄνδρας πρέπει νά ἀσκεῖ μέ μετριοπάθεια καί σύνεση, καί μέσα σέ ἀνθρώπινα πλαίσια νά προλέγει τά ἰατρικά καί ἀστρονομικά συμπτώματα. Διότι, οὔτε ἡ ἀστρολογία μόνη οὔτε ἡ ἰατρική μόνη μπορεῖ νά προβλέψει τά πάντα, καθώς ἄλλοι παράγοντες τοῦ φυσικοῦ καί κοινωνικοῦ περιβάλλοντος, ὅπως π.χ. νόμοι, ἔθιμα, ἐκπαίδευση, πρόνοια, προσευχή καί πρόγνωση τοῦ μέλλοντος μποροῦν νά μεταβάλουν τήν ἀνθρώπινη συμπεριφορά. Ὁ Μανουήλ Κομνηνός χρησιμοποιώντας τήν ἴδια ὁρολογία καί τά αὐτά ἐπιχειρήματα μέ τόν συγγραφέα τοῦ ὡς ἄνω ἀνωνύμου κειμένου στόν Μαρκιανό ἑλλ. κώδ. 335, ἀποκαλεῖ ἔντεχνον στοχασμόν τή συνδυασμένη γνώση τῆς ἰατρικῆς καί τῆς μαθηματικῆς τέχνης (ἀστρολογίας). Ἀναφέρεται στίς δυνατότητές της καί τήν παρέμβαση τοῦ Θεοῦ σέ ἀπελπιστικές καταστάσεις τόσο κατά τούς ἰατρούς ὅσο καί κατά τούς ἀστρολόγους. Συμπεραίνει μάλιστα, ὅτι ὁ γνωστικός παρατηρητής διὰ τῶν ἀποτελεσμάτων τῶν φυσικῶν ἐνεργειῶν τῶν ἀστρῴων σωμάτων τείνει πρός τήν κατανόηση τοῦ Θεοῦ· διότι ἀπό τή δύναμη, ἡ ὁποία κρύβεται στά ἀστρικὰ σώματα, βλέπει τήν κοινωνία τους πρός ἄλληλα καί τόν διαχωρισμό, καί ὡς ἐκ τούτου καταλαβαίνει τή σοφία καί τή δημιουργική σύνεση τοῦ Θεοῦ. Ὁ Μανουήλ Κομνηνός, χρησιμοποιώντας πάλι τά ἐπιχειρήματα τοῦ Πτολεμαίου γιά νά ἀποδείξει τήν ἐπίδραση τοῦ Ἡλίου καί τῆς Σελήνης ἐπάνω σέ ὅλα τά γήινα πράγματα, ἐρωτᾷ, γιατί θά ἔπρεπε νά ἀποκλείσουμε τήν ἐπίδραση καί τῶν ἄλλων ἀστέρων, οἱ ὁποῖοι ἀποτελοῦν μέρη τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος; Ἐξηγεῖ περαιτέρω, ὅτι μπορεῖ νά ἀποδειχθεῖ ὅτι ἡ τέχνη σφάλλει εἴτε σέ περίπτωση ἀνικανότητος (ἀσθένεια) τοῦ ἀνθρώπου, ὁ ὁποῖος τή μεταχειρίζεται, εἴτε σέ περίπτωση θείας ἐπεμβάσεως γιά θαυματουργία. Προφανῶς, ὁ Μανουήλ Κομνηνός ὑπονοεῖ ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ἔχουν ἀνεπαρκεῖς γνώσεις τῆς τέχνης, ὅπως εἶχε ἐπισημάνει ὁ Πτολεμαῖος.




(ΜΑΡΩ Κ. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ, Καθηγήτρια τῆς Ἱστορίας τῶν Θετικῶν Ἐπιστημῶν, τοῦ Τμήματος Μαθηματικῶν, τοῦ Ἐθνικοῦ καί Καποδιστριακοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν. Ελλάς)

(Από τη μεριά του Μαθητευόμενου, ζητώ μια τεράστια συγνώμη, γιατί δεν μπόρεσα να δώσω το ωραίο αυτό απόσπασμα με ορθογραφική ακρίβεια λόγω προβλήματος με την γλώσσα του κομπιούτερ. Αντικατέστησα λοιπόν την βαρεία με τον συνήθη τόνο γιατί κάθε λέξη στο κείμενο είτε χωριζόταν καθώς το κομπιούτερ δεν την αναγνώριζε σαν τόνο παρά σαν φθόγγο κάνοντας όχι μόνο την καημένη τη βαρεία να πετάει αλλά και το μάτι του αναγνώστη. Μείνετε συντονισμένοι, με κάτι τέτοια έπεται συνέχεια . Παρεπιπτόντως, αυτή η φαντάζομαι υπέροχη κυρία που ασχολήθηκε με αυτήν την έρευνα πάνω στην ιατρική αστρολογία, είναι η ίδια που έχει μεταφράσει το ωραιότατο βιβλίο του Πίτερ Μάρσαλ, Παγκόσμια Αστρολογία, και το οποίο θα το βρείτε στο Εγχειρίδιον, Βουλής 15, Σύνταγμα, εντός της Στοάς)

Τρίτη 29 Αυγούστου 2017

Μαθήματα Ελληνιστικής Αστρολογίας, Εναλλακτική Παιδεία

Η Εναλλακτική Παιδεία προχωρά με δύναμη να κάνει το όραμά της πραγματικότητα.
Έχουν γίνει πολλές προσπάθειες, και σχολές, αλλά πέρα απο την ικανοποίηση καποιων "εγώ" και τη συντήρηση μιας τάξης πραγμάτων στον αστρολογικό χώρο που χαρακτηριζόταν ξέφραγο αμπέλι, αυτή τη στιγμή γίνεται κάτι διαφορετικό. Με στόχο η αστρολογία να πάρει τη θέση της στον χώρο της γνώσης για ότι καλό μπορει να είναι και ότι καλό μπορει να προσφέρει, και το οποίο δεν επαφίεται μόνο στην αυτογνωσία ή τη χρήση της αστρολογίας εύκολα και πρακτικά στη ζωή μας, αλλά και στην αναπτυξη μιας κουλτούρας που φέρνει σε επαφή τον ανήσυχο νού μέσα από την αστρολογία με την έννοια της αιώνιας ανθρώπινης ύπαρξης και εξέλιξης, μέσα από τις παντοτινές ανησυχίες και τα υπαρξιακά, μέσα από την κοινή συνισταμένη της εσωτερικής εξέλιξης που πάνω κάτω λειτουργεί  μέσα από  τους ίδιους άξονες στην ανθρώπινη πορεία, δομώντας και συγκρατώντας. Ακόμη κι αν εμείς νομίζουμε πως ζούμε την πρωτιά των πολιτισμικών εξελίξεων, δεν μπορεί να υπαρχει ταύτιση με την τωρινή πραγματικότητα αν δεν υπάρχει η αίσθηση των πραγματικά παραδοσιακών βάσεων, που με συνέπεια μας θυμίζουν την συμπαγή  θέση μας στα πάντα μέσα από κλασσικές παντοτινές δομές.
Τα μαθήματα της Ελληνιστικής Αστρολογίας ξεκινούν στην Εναλλακτική Παιδεία, με δάσκαλο τον Γιάννη Γιαλαμά. 11 Οκτωβρίου 2017. Σάμου 4 Μεταξουργείο.
     
      Για εγγραφές καλέστε στα τηλ: 211 184 8099 & 210 5231788 ή στείλτε email στο info@enallaktikipaideia.com

Κυριακή 27 Αυγούστου 2017

Τα άστρα και οι μύθοι τους, Θεοδοσίου - Δανέζης σελ. 164 Εκδόσεις Δίαυλος

Γενικές Οδηγίες Παρατήρησης του Ουρανού

     Μετά όλα τα προηγούμενα, χωρίς υπερβολή, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ολόκληρη σχεδόν η πλούσια ελληνική μυθολογία έχει καταγραφεί στον ουρανό με τα άστρα και τους αστερισμούς.
     Έτσι οι αστερισμοί, τα άστρα και μαζί τους η ελληνική μυθολογία, μελετώνται και θα μελετώνται συνεπώς από όλους τους αστρονόμους διεθνώς, τόσο στο παρόν, όσο και στο μέλλον.
     Όσοι λοιπόν ενδιαφέρονται να γνωρίσουν τους αστερισμούς που φαίνονται στις τέσσερις εποχές του έτους από την Ελλάδα και ιδίως αν θέλουν να προσδιορίσουν τη θέση τους στον ουρανό, δεν χρειάζεται παρά να χρησιμοποιήσουν τους χάρτες του ουρανού, που δίνονται στις επόμενες σελίδες του βιβλίου μας καθώς και τον περιστροφικό χάρτη που συνοδεύει το βιβλίο.
    Τους αστερισμούς και τα άστρα τα παρατηρούμε καλύτερα στην εξοχή, μακριά από τα φώτα της πόλης, που μειώνουν την λαμπρότητάς τους.
    Πρώτα πρέπει να βρούμε πού βρίσκεται ο κάθε αστερισμός σε σχέση με τους γειτονικούς του, εντοπίζοντας αρχικά και αναγνωρίζοντας τους 6 αειφανείς παραπόλιους αστερισμούς.
    Πολλοί λίγοι αστερισμοί, όπως για παράδειγμα ο Σκορπιός, μοιάζουν με τα ονόματα που τους έχουν δοθεί. Δε θα δείτε δηλαδή ποτέ τον Περσέα σαν ένα όμορφο παλικάρι ή την Ανδρομέδα σαν μια πανέμορφη κοπέλα. Οι αρχαίοι πρόγονοί μας είχαν αναμφίβολα πολύ μεγάλη φαντασία. Η μυθολογία μας βέβαια μας βοηθάει να αναγνωρίσουμε τους αστερισμούς και να τους θυμόμαστε από τις ονομασίες τους.
    Στη συνέχεια εντοπίζουμε τη θέση των λαμπρότερων άστρων του ουρανού. Αυτό θα μας βοηθήσει να βρίσκουμε τους διάφορους αστερισμούς με την πρώτη ματιά στον ουρανό.
    Εάν εντοπίσετε κάποιο λαμπρό άστρο, κάπου πάνω στην Εκλειπτική, που δεν το αναφέρουν οι χάρτες μας, μην απορήσετε και μην το νομίσετε για U.F.O, πιθανόν να έχετε δει έναν πλανήτη. Ο Ερμής, κύρια η Αφροδίτη, ο Άρης, ο Δίας και ο Κρόνος είναι συνήθως τόσο λαμπροί, κάποιες περιόδους του έτους, όσο ένα πολύ λαμπρό άστρο.
    Καλή τύχη λοιπόν στην έρευνα του έναστρου ουρανού μας.


(Ενδιαφέρον αστρονομικό βιβλίο, γλυκύτατο, και μου αρέσει η επιβεβαίωση στο τέλος.. Ναι οι αρχαίοι έβλεπαν τους 5 πλανήτες μας με γυμνό μάτι μέσα από το γεωκεντρικό μοντέλο!)

Σάββατο 26 Αυγούστου 2017

O Κλήρος της Τύχης στους γενέθλιους 12 οίκους Αμπού Αλί Αλ Χαγιάτ

  Όταν ο κλήρος της Τύχης βρίσκεται στον 1ο οίκο, δείχνει καλοτυχία στην απόκτηση πλούτου, καλή έκβαση  σε όλες τις συμφωνίες και συμβόλαια, παιχνίδια και άλλα πράγματα που παρέχονται οφέλη.
  Μέσα στον 2ο δείχνει ό,τι και στον 1ο αλλά όχι στον ίδιο βαθμό.
  Μέσα στον 3ο  δίνει καλοτυχία σε δραστηριότητες με τους αδελφούς, αδελφές και τους συγγενείς. Οι άνθρωποι της θρησκείας θα έχουν καλή μοναστική πορεία και είσοδο σε καλό τάγμα, και θα αναλαμβάνουν μικρά ταξίδια
   Μέσα στον 4ο ευνοείται από ότι έχει να κάνει σε σχέση με τους γονείς, τα μεταλλεία, την αναζήτηση θησαυρών, την αγορά αγρών και ακινήτων, την έρευνα κρυμμένων πραγμάτων και τις διαθήκες.
   Μέσα στον 5ο έχει οφέλη από ότι σχετίζεται με τα παιδιά του, από την μοδιστρική, την αλληλογραφία και τις αποστολές αλληλογραφίας, από θυρωρεία και συγκεντρώσεις, από την αναζήτηση ευχαρίστησης και ερωτικών υποθέσεων, από εργασίες σε σχέση με το καλό των παιδιών ή σχετίζονται με μικρά παιδιά και εγγόνια.
  Μέσα στον 6ο οίκο είναι καλό να ενοικιάζονται οι αρσενικοί και οι θηλυκοί σκλάβοι, γιατί είναι από αυτήν την θέση καλότυχοι. Επίσης η αγορά προβάτων γουρουνιών και κατσικιών το εμπόριο και η βοσκή τους γιατί είναι ευνοϊκά γι αυτόν. Ας φροντίσει να μη θυμώνει με τους σκλάβους, ακόμη περισσότερο να μην ασκήσει βία επάνω τους, γιατί θα του κάνουν κακό.
  Μέσα στον 7ο τον ευνοεί ότι έχει να κάνει με γυναίκες και την αγάπη από αυτές, την εκμετάλλευση περιουσίας των γυναικών ή συνεργασία με αυτές. Ιδιαίτερα είναι καλό να αλλάζει καθεστώς ή αφεντικά ή από τόπο σε τόπο μένοντας σε κάθε μέρος για λίγο και να μένει μόνο εκεί που βλέπει ότι είναι καλά. Να αποφεύγει τους πολέμους.
  Μέσα στον 8ο οίκο ο κλήρος της τύχης είναι άσχημα τοποθετημένος γιατί σημαίνει χασούρα. Και αυτή είναι η συνήθης γνώμη ότι η αντίθεση με τον Κλήρο της Τύχης σημαίνει μεγάλη κακοτυχία. Όταν ωστόσο ο Κλήρος της Τύχης είναι μέσα στον 8ο οίκο τότε η αντίθεσή του είναι στον 2ο οίκο που είναι ο οίκος της αφθονίας. Όπου σε αυτό το χρονικό διάστημα καλύτερα να μην αγοράσετε ούτε να  πουλήσετε τίποτα, ούτε να παίξετε τυχερά παιχνίδια, ούτε να δανείσετε, ούτε να μπείτε ως εγγυητής. Γιατί όλες αυτές οι ενέργειες φέρνουν ζημιά και χασούρα. Είναι καλό όμως να κάνετε δουλειές με τα περιουσιακά στοιχεία της γυναίκας σας,
   Αν βρίσκεται μέσα στον 9ο οίκο είναι ευοίωνο να κάνετε μακρινά ταξίδια, να κάνετε δουλειές σε ξένους τόπους, συναλλαγές με επισκόπους και άλλους ιερείς ή να εισαχθείτε σε ένα ιερατικό τάγμα ή να αναζητήσετε χορηγίες ή ελεημοσύνες. Τα όνειρα που βλέπει κανείς σε αυτή τη στιγμή είναι ευοίωνα και θα λάβετε για τον εαυτό σας ιδιαίτερη κλήση προς το Θεό και διεισδυτικές σκέψεις.
  Μέσα στον 10ο είναι πολύ ευοίωνο για συναλλαγές με βασιλείς πρίγκιπες και δικαστές, ειδικά αν χρησιμοποιήσετε τα λεφτά των πριγκίπων για να βγάλετε όφελος ή να κάνετε δουλειά με αυτούς επειδή φέρνει απίθανο όφελος. Είναι καλή στιγμή για να αρχίσετε μια τέχνη ή ένα καλλιτέχνημα και δεν υπάρχει καλύτερη στιγμή για την αναζήτηση γραφείων, τιμών, δύναμης και για την δημιουργία νόμων. Επίσης είναι καλή στιγμή για να κάνετε κάτι που θα υποχρεώσει πρίγκιπες ή δυνατούς ανθρώπους.
  Μέσα στον 11ο οίκο δείτε τον περίπου όπως θα τον κοιτούσατε αν ήταν στον 10ο οίκο. Γιατί μπορεί αυτός ο οίκος να είναι πιο αδύναμος ωστόσο η ίδια του η φύση δίνει την καλύτερη καλοτυχία στα πάντα άνευ εξαιρέσεως. Είναι πολύ ευνοϊκό ειδικά αν θέλετε να πάρετε χρήματα από πρίγκιπες ή να τους εκμεταλλευθείτε. Επειδή ο 11ος δείχνει την περιουσία βασιλιάδων πριγκίπων και λόρδων.
  Αν ο Κλήρος βρίσκεται μέσα στον 12ο είναι καλό για να αγοράσετε άλογο, μουλάρι, γαϊδούρι, βόδι και αγελάδες ή να διεκπεραιώσετε εργασίες σχετικά με αυτά, να τα στείλετε στον βοσκότοπο ή να τα δανείσετε σε άλλους Είναι επίσης ευνοϊκό να ελευθερώσετε τους δούλους σας. Πρέπει όμως να αποφύγετε ότι άλλου είδους δραστηριότητες γιατί θα αποφέρουν ζημιά. Ούτε είναι η κατάλληλη στιγμή για να παλέψετε με τους εχθρούς σας γιατί αυτοί είναι πιο δυνατοί, τα στρατεύματά τους είναι ενισχυμένα και θα κερδίσουν τη Νίκη με τη βοήθεια του Κλήρου.


(Οοοοκ! Το απόσπασμα είναι παρμένο από το  the judgements of nativities μετάφραση του Holden, Εκδόσεις της AFA. Μην τρέξετε να αγοράσετε μουλάρια και γαϊδούρια, έχουν αλλάξει οι καιροί και δε ζούμε σε τόσο ανελέητους καιρούς για να ...φάμε τον πρίγκηπα με τον κλήρο στον 11ο. Στο περίπου πάντως, πέφτει μέσα ο Αμπού Αλί καί για την εποχή μας).

Παρασκευή 25 Αυγούστου 2017

Zosma δ Λέοντος, 1920 στις 10 μοίρες & 12 λεπτά της Παρθένου

Από το 1920 περάσαν χρόνια... Υπολογίστε λοιπόν, ανά 72 χρόνια + μια μοίρα στον υπολογισμό του Βίβιαν Ρόμπσον (μεν ξαναπεί κανείς τον μουστακαλή βιβλιοθηκάριο πως ήταν γυναίκα επειδή τον λέγαν Βίβιαν.)

Τριπλό άστρο, απαλό κίτρινο, μπλε και βιολετί, με θέση στην πλάτη του Λέοντα. Zώσμα, ή ...Ζώνη.
Επιρροή: Φύσης πρώτα Κρόνου και λιγότερο Αφροδίτης. Μπορεί να είναι δείκτης ντροπής, εγωιστικότητας, ανηθικότητας, μελαγχολίας, δυστυχισμένου μυαλού και φόβος δηλητηρίασης και δείχνει μια αναίτια αδιάντροπη και εγωιστική φύση.

(Παρμένο από το βιβλίο τουV.Robson, "Oι απλανείς και οι αστερισμοί στην Αστρολογία", Εκδόσεις S.Weiser)

Υ.Γ:Έτσι το περιγράφει ο Ρόμπσον από τη συλλογή των πληροφοριών του. Το γεγονός πάντως είναι ότι την πλάτη του Λέοντα δεν μπορείς να την καβαλήσεις. Αν κάνεις το αστείο σε έφαγε. Και όχι, άμα τον δείτε στον χάρτη σας δεν περιγράφει εσάς ντε και σώνει, αλλά αυτόν που συμβολίζει το σημείο επαφής. Και όσο πιο κοντά, τόσο πιο δυνατά.

Δευτέρα 21 Αυγούστου 2017

Αμπού Αλί Αλ Χαγιάτ: Η ικανότητα για δουλειά και ότι συμβολίζει ο 10ος οίκος

    Δείτε τον 10ο οίκο και τον Κύριό του, και τον Κλήρο του Βασιλείου (Σελήνη - Άρης + Ωροσκόπος για τη μέρα, και Άρης - Σελήνη  + Ωροσκόπος για τη νύχτα  κατά τον Αμπού Μασάρ)με τον Κύριό του, και τον Ήλιο για ημερινούς χάρτες ή τη Σελήνη για νυχτερινούς. Και θα πρέπει να ξέρετε ποιος από αυτούς έχει τις περισσότερες δυνάμεις, επειδή αν υπάρχει συγκλίνουσα σύνοδος ανάμεσα στον ένα που έχει τις περισσότερες δυνάμεις  και τον Κύριο του Ωροσκόπου, ή μια σύνοδος ή όψη, το άτομο θα είναι βασιλικό πρόσωπο, και θα μεγαλώσει με πλούτο από το βασίλειό του και θα λάβει μεγάλες τιμές.
    Αλλά αν δεν υπάρχει συγκλίνουσα σύνοδος ανάμεσά τους ούτε οποιαδήποτε όψη, το άτομο θα είναι άγνωστο στον βασιλιά, μέσης υπόληψης και μικρής δύναμης. Αν όμως ανάμεσα σε αυτούς που έχει την περισσότερη δύναμη στην δική του κυριαρχία και με καλή όψη με τον Κύριο του Ωροσκόπου, το άτομο θα έχει ένα βασίλειο και μεγάλη δύναμη. Και αν δεν υπάρχει όψη ανάμεσα σε αυτούς, το άτομο θα έχει μόνο μικρή δύναμη και θα είναι μακρινή η σχέση του με τους βασιλείς.

( The Juggements of Nativities, μετάφραση από τα Λατινικά του  James H. Holden,Εκδόσεις Α.F.A)

Τετάρτη 16 Αυγούστου 2017

Αμπού Αλί Αλ Χαγιάτ: Οι εχθροί και ό,τι συμβολίζει ο 12ος οίκος

   Για ότι αφορά τους εχθρούς, πηγαίνετε στον 12ο οίκο και τον Κύριό του και στον πλανήτη που βρίσκεται μέσα στον 12ο οίκο, και τον Κλήρο των εχθρών και τον Κύριό του, και στον Κρόνο. Επειδή αν ο δυνατότερος από αυτούς είναι δυσμενής ή προσβεβλημένος και κάνει όψη προς τον Κύριο του Ωροσκόπου, συμβολίζει ότι το άτομα θα έχει πολλούς εχθρούς και βλάβη από αυτούς.

   Αλλά αν αυτός ο ένας που έχει τις περισσότερες δυνάμεις είναι ευμενής ή ευνοημένος, και αν κάνει όψη προς τον Κύριο του ωροσκόπου, συμβολίζει ότι το άτομα θα έχει λίγους εχθρούς και το όνομά του θα είναι καλό ανάμεσα στους ανθρώπους.
Ομοίως, αν ο Κύριος του 12ου δεν κάνει όψη προς τον Κύριο του Ωροσκόπου, σημαίνει ότι το άτομο θα έχει λίγους εχθρούς.
Όταν ο Κύριος του 12ου και ο Κύριος του Ωροσκόπου είναι σε καλή αμοιβαία όψη μεταξύ τους, σημαίνει λίγο ή καθόλου κακό από εχθρούς.
Ομοίως, όταν ένας ή δυο ευμενείς βρίσκονται μέσα στον οίκο των εχθρών και έχουν κάποια δύναμη εκεί μέσα δείχνει ότι οι αντίπαλοι θα είναι καλοί άνθρωποι και δεν  θα τον βλάψουν. Αλλά αν υπάρχει ένας δυσμενής εκεί μέσα, συμβολίζει ζημιά στους εχθρούς τους ίδιους.
Και αν ο Κύριος του 12ου βρίσκεται σε γωνιακό ή σε διάδοχο οίκο και έχει οποιαδήποτε δύναμη εκεί, σημαίνει ότι οι εχθροί θα είναι ευγενείς και ισχυροί. Αλλά, αν είναι κατιόντες και περιπλανώμενοι, ή κάτω από τις ακτίνες του Ηλίου, ή στην πτώση τους σημαίνει κακές καταστάσεις για τους εχθρούς.
Επειδή όταν οποιοσδήποτε δυσμενής βρίσκεται μέσα στον οίκο των εχθρών, ή όταν ο κύριος του οίκου των εχθρών προσβάλλεται από οποιονδήποτε δυσμενή και απο κακό οίκο σημαίνει ότι το άτομο θα έχει καλή τύχη ενάντια στους αντιπάλους του και ότι θα έχουν αντιπαλότητες.
Αλλά αν είναι κάποιος από τους ευμενείς εκεί μέσα, ή ο κύριος του 12ου συγκλίνει σε κάποιον από αυτούς σημαίνει δύναμη και καλή τύχη των αντιπάλων σε βάρος του ατόμου.
Και αν ο Κύριος του 12ου είναι σε αντίθεση με τον Ήλιο ή τη Σελήνη, ή βρίσκεται επάνω στον Ωροσκόπο σημαίνει πολλούς εχθρούς και άτομα που επιτίθενται στο άτομο. Αλλά αν υπάρχει ένας δυσμενής θα υπάρχει εχθρότητα για κοινότυπα πράγματα. Αν όμως είναι ευμενής θα υπάρχει εχθρότητα για σπουδαία και υψηλά πράγματα.

(Σύμφωνα με τον Αμπού Μασάρ ο κλήρος των εχθρών "σύμφωνα με κάποιους εκ των Αρχαίων" η φόρμουλα είναι: Άρης - Κρόνος + Ωροσκόπος για τη Μέρα και τη Νύχτα.  Την ίδια άποψη έχει και ο Αλ Μπιρούνι. Ο Γκουίντο Μπονάττι τον αποκαλεί Κλήρο των Μυστικών Εχθρών)

ΥΓ:Το κείμενο είναι απόσπασμα από το Judgements of Nativities, έργο του 9ου αιώνα μ.Χ. Εκδόσεις της A.F.A Μετάφραση στα αγγλικά του J.Holden από το λατινικό κείμενο του 1153)

O Κρόνος στην θέση του και σε άλλα ζώδια σε χάρτες ημέρας και νύχτας

       Όταν ο Κρόνος είναι στην δική του κυριαρχία σε ημερινούς χάρτες, συμβολίζει φιλία με ευγενείς και υψηλούς παράγοντες, συσσώρευση περιουσίας και ειδικά αν είναι πάνω στον Ωροσκόπο ή σε σύνοδο με τον κλήρο της Τύχης. Και αν ο χάρτης είναι νυχτερινός, ο Κρόνος στον οίκο του σημαίνει σκληρή δουλειά, πολλή προσπάθεια και ασθένειες.
      Αν είναι στην κυριότητα του Διός σε χάρτες ημέρας συμβολίζει ομορφιά, αφθονία αγαθών και ειλικρίνεια. Αν όμως ο χάρτης είναι νυχτερινός θα είναι κάποιος που κάνει διακανονισμούς για ανώτερους και ο πατέρας του μπορεί να έχει βίαιο θάνατο.
     Αν είναι στην κυριότητα του Άρη θα έχει πέτρινη καρδιά, ελάχιστο έλεος και θυμό ακόμη κι εκεί που δεν θα έπρεπε. Tάση για κακεργεσίες.
     Αν είναι στην κυριότητα του Ηλίου σε χάρτες ημέρας δείχνει καλά πράγματα για το άτομο και καλές  για τον πατέρα του και αύξηση περιουσίας. Αν πρόκειται για νυχτερινή γέννηση δείχνει προσβολή από ασθένεια για το άτομο ή τον πατέρα του.
   Αν τον βρείτε στην κυριότητα της Αφροδίτης, δείχνει ενδιαφέρον για συνηθισμένες, φτωχές γυναίκες, με προβλήματα.
   Αν βρίσκεται στην κυριότητα του Ερμή σημαίνει ότι το άτομο θα είναι λιτό και θα συντηρεί και θα ερευνά τους διάφορους κλάδους της γνώσης και μυστικά σε κρυμμένα βιβλία, από τα οποία θα έχει ζημιές. Θα έχει εμπόδιο και αργοπορία στη γλώσσα. Θα τείνει να έχει κακό μυαλό και οι άνθρωποι θα τον μισούν γιατί θα ισχυρίζεται πως έχει κάνει πράγματα που δεν έχει κάνει.
    Αν βρίσκεται στην κυριότητα της Σελήνης αναμφίβολα δηλώνει προβλήματα υγείας για το άτομο και για τη μητέρα του, επίσης καταστροφή της περιουσίας της μητέρας στη διάρκεια της ζωής της.

(Το κείμενο είναι απόσπασμα από το Judgements of Nativities, έργο του 9ου αιώνα μ.Χ. Εκδόσεις της A.F.A Μετάφραση στα αγγλικά του J.Holden από το λατινικό κείμενο του 1153)